The End: Ο σκηνοθέτης Τζόσουα Όπενχάιμερ φοβάται «τέλος της αντίληψης του χώρου και του χρόνου» – Αποκλειστική συνέντευξη

To “The End” είναι ένα υπαρξιακό musical που εξερευνά τη φύση της ανθρώπινης ύπαρξης, των σχέσεων και του χρόνου. Η ιστορία επικεντρώνεται σε μια οικογένεια που βρίσκεται αντιμέτωπη με τη συνειδητοποίηση της θνητότητας, φέρνοντας στο προσκήνιο τις εσωτερικές τους συγκρούσεις και τα μυστικά που τους ενώνουν και τους χωρίζουν.

Ο υποψήφιος για δύο Όσκαρ σκηνοθέτης Τζόσουα Οπενχάιμερ εξερευνά σε βάθος τα ψυχολογικά θέματα που ταλανίζουν τους ήρωές του ενώ παράλληλα, μέσα από τη φόρμα του musical, κάνει το βαρύ πιο προσιτό. Ενσωματώνοντας τις ανθρώπινες εμπειρίες, καταφέρνει να εισάγει τη φιλοσοφία, την ποίηση και τον κινηματογραφικό ρεαλισμό, κερδίζοντας τόσο κοινό όσο και κριτικούς.

Τον συναντήσαμε στο πρόσφατο Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν και μας μίλησε αποκλειστικά με αφορμή τη νέα του ταινία.

Τι αγαπήσατε περισσότερο στη σκηνή όπου εξηγούνται τα όνειρα της ηρωίδας; Επίσης θα ήθελα να γνωρίζω αν τα όνειρα σας, σας δίνουν μερικές φορές πληροφορίες για το τι είναι σημαντικό στη ζωή σας;

Αυτό που πραγματικά αγαπώ είναι η σκηνή όπου μιλά για τα όνειρά της. Λέει: «Χρειάζομαι χάπια γιατί, δυστυχώς, δεν μπορώ να ελέγξω τα όνειρά μου και δεν τα αντέχω πια. Καταλαβαίνω ότι το υποσυνείδητο είναι μέσα στο μυαλό μας. Όλα τα όνειρα, οι εφιάλτες, ή οι πραγματικότητες συνδέονται με τις εσωτερικές μας σκέψεις».

Σχετικά με την άλλη ερώτηση, η απάντηση είναι ναι, απολύτως. Έχω βιώσει τέτοιες στιγμές όπου ξυπνώ από ένα όνειρο και ξέρω ακριβώς τι θέλει να μου πει και τι πρέπει να κάνω. Αυτά τα όνειρα λειτουργούν σαν μαθήματα και πάντα τραβούν την προσοχή μου. Είναι πάντα σωστά. Τα όνειρα είναι ένα μυστήριο, κάτι πολύ πέρα από ό,τι μπορεί να εξηγήσει ένας άνθρωπος.

Υπάρχει προσωπική εμπειρία πίσω από τη σκηνή που η μητέρα λέει ότι τα όνειρά της είναι «σκουπίδια»;

Ναι, βασίζεται σε μια προσωπική μου εμπειρία. Είχα έναν εφιάλτη και γενικά περνούσα μία περίοδο γεμάτη εφιάλτες. Δεν θυμάμαι αν αυτά τα όνειρα ήθελαν να μου πουν κάτι συγκεκριμένο, αλλά θυμάμαι να λέω στον σύζυγό μου, με δάκρυα στα μάτια: «Είναι απλώς σκουπίδια. Γιατί το κεφάλι μου είναι γεμάτο με σκουπίδια;»

Η Τίλντα (Swinton), ως καλλιτέχνης, πρέπει να της είχα πει αυτή την ιστορία όταν προετοιμάζαμε τη σκηνή. Την αποδίδει ως ηθοποιός, αλλά η αλήθεια της εμπειρίας μου αντανακλάται στη σκηνή.

Υπάρχει μία σκηνή κωμικής ανακούφισης στο δάσος, ιδιαίτερα ποιητική. Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα;

Νομίζω ότι αναφέρεστε σε δύο πράγματα. Αυτή η σκηνή έχει κάτι που έχω ζήσει και εγώ: να κάνεις ένα αστείο με κάτι απρόσμενο, όπως να παράγεις ήχους (σ.σ. αέρια) σε ρυθμό μουσικής. Ακόμα κι αν κάποιος δεν το έχει ζήσει, θα το αναγνωρίσει ως αληθινό.

Στον κινηματογράφο, πάντα ψάχνω στιγμές που αναγνωρίζονται ως αληθινές, ακριβώς επειδή δεν τις περιμένεις. Αυτή η συγκεκριμένη σκηνή είναι μια στιγμή πλήρους αποδοχής, γενναιοδωρίας και αγάπης. Είναι μια στιγμή στην ταινία όπου, ναι, υπάρχει κρίση. Ο πατέρας «εκστρατεύει» κατά της κοπέλας, η κοπέλα φοβάται, αλλά εκείνη τη στιγμή βρίσκει έναν φίλο στον γιο. Είναι μια ελπιδοφόρα στιγμή.

Χρησιμοποιώ το χιούμορ σε όλες μου τις ταινίες για να εντείνω τον πόνο. Δεν είναι ποτέ σατιρικό, αλλά είτε είναι παράλογο είτε είναι γεμάτο αγάπη και ενσυναίσθηση. Στιγμές σαν αυτές μας κάνουν να αγαπάμε τους χαρακτήρες, κάνοντας τις τραγωδίες ακόμα πιο σπαρακτικές.

Ποιο στοιχείο από τους χαρακτήρες της ταινίας θα θέλατε να έχετε για να επιβιώσετε σε μια παρόμοια κατάσταση;

Υπάρχουν στοιχεία όλων των χαρακτήρων που θα ήθελα να έχω. Αλλά η κοπέλα φέρνει ένα δώρο: την ειλικρίνεια, την αποδοχή και την ικανότητα να νιώθει ενοχή χωρίς ντροπή.

Η διαφορά είναι ότι η ενοχή είναι εσωτερικός πόνος, ενώ η ντροπή αφορά το πώς μας βλέπουν οι άλλοι. Η κοπέλα δεν είναι παγιδευμένη σε έναν «θάλαμο ντροπής», σε αντίθεση με την οικογένεια, που προσπαθεί να κρύψει τα εγκλήματά της.

Δυστυχώς, στο τέλος της ταινίας, η κοπέλα χάνει την ειλικρίνειά της. Όταν συνειδητοποιεί ότι δεν υπάρχει αποδοχή, παίρνει το χάπι της αυταπάτης και ενσωματώνεται στον κόσμο του ψέματος. Είναι μια τραγωδία, γιατί το ψέμα καταστρέφει την αλήθεια και την ελπίδα.

Είχατε έμπνευση από το βιβλίο On Death and Dying της Ελίζαμπεθ Κιούμπλερ-Ρος;

Δεν το έχω διαβάσει, αλλά ακούγεται υπέροχο. Με ενδιαφέρει να το διαβάσω, καθώς τώρα διαχειρίζομαι έναν διαχρονικό φόβο για τον θάνατο. Θα το προσθέσω στη λίστα μου.

Τι σας φοβίζει περισσότερο;

Φοβάμαι την απώλεια των ικανοτήτων με το γήρας, αλλά κυρίως την απώλεια του εαυτού. Από την ηλικία των επτά ετών, αυτός ο φόβος με στοιχειώνει. Φοβάμαι τη διάλυση του εαυτού και το τέλος της αντίληψης του χώρου και του χρόνου.

Ξέρω ότι η ύλη μας παραμένει, ότι είμαστε όλοι μέρος του σύμπαντος, αλλά το να αφήσω την αίσθηση του εαυτού με τρομάζει. Είναι κάτι που προσπαθώ να αποδεχθώ και να ζήσω μαζί του.

Κάνοντας ένα musical γεμάτο τραγούδια που περιλαμβάνουν προβληματισμούς παρά ευχαρίστηση, υπάρχει κάποιο τραγούδι που σας έχει δώσει δύναμη ή πληροφορίες για τον εαυτό σας;

Υπάρχουν πολλά τραγούδια, αλλά αυτό που με συγκινεί περισσότερο τώρα είναι από την ταινία. Η κοπέλα τραγουδάει:
«Τα δευτερόλεπτα περνούν τόσο γρήγορα, πριν καν τα παρατηρήσεις, έχουν χαθεί. Θυμάμαι μια εποχή που οι στιγμές δεν εξαφανίζονταν. Όταν έκλεινα τα μάτια, μια ανάσα μπορούσε να κρατήσει για πάντα».

Το τραγούδι μιλάει για το πέρασμα του χρόνου και πώς πρέπει να εκτιμούμε κάθε στιγμή.

Κάπου ανάμεσα σε δράμα στις γκρίζες αποχρώσεις και την ποιητική φαντασία, με υπέροχες ερμηνείες και μαγευτική κινηματογράφηση, στέκει η μοναξιά. Μέσα από υπαινικτική αφήγηση και έντονα συναισθήματα, το “The End” εξερευνά τον φόβο του θανάτου, την αναζήτηση νοήματος και τη δύναμη της αλήθειας. Και ο Τζόσουα Όπενχάιμερ μας βοήθησε να το δούμε μέσα από τα μάτια του και από την ταινία του, και από τη συζήτησή μας.

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More