Έργα αναβάθμισης του ιστορικού πάρκου Ναούσης

Εκεί όπου σφαγιάστηκαν οι κάτοικοι της Ναούσης στο ολοκαύτωμα της πόλεως από τους Τούρκους το 1822, στο πάρκο, γνωστό στους ντόπιους ως Κιόσκι, θα πραγματοποιηθούν έργα που θα δώσουν νέα διάσταση στην ιστορία, στην περιβαλλοντική ανάταξη και στον πολιτιστικό πλούτο της.

Ο Νικόλας Καρανικόλας, δήμαρχος ηρωικής πόλης Ναούσης, εξηγεί τι σηματοδοτούν τα έργα. Στοχεύουν να συμβάλουν στην αειφόρο και ορθολογική διαχείριση του πάρκου της πόλης, στην ανάδειξη και προστασία της ιστορικής του ταυτότητας, στην αύξηση της λειτουργικότητας του και όχι μόνο για αναψυχή.

Ένα τοπόσημο, αλλά και  σπάνιο Μνημείο Αρχιτεκτονικής Τοπίου,  με ιδιαίτερο βοτανολογικό και περιβαλλοντικό  ενδιαφέρον, το οποίο σύμφωνα και με το Συμβούλιο της Ευρώπης, αποτελεί μέρος της Τοπιακής Κληρονομιάς του Δικτύου HEREIN. Είναι το πρώτο πάρκο της χώρας που περιλαμβάνεται στο δίκτυο πάρκων της Ευρώπης.

«Σε λίγο θα έχουμε ένα πάρκο με σεβασμό στο περιβάλλον, την βιώσιμη ανάπτυξη και την ιστορία». Επιστρώσεις μονοπατιών, αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις, διαμόρφωση του εδάφους, μοντέρνα δίκτυα άρδευσης και ύδρευσης, πέτρινα καθιστικά, περιφράξεις, πέργκολες, διακοσμητικά, νέα βλάστηση, που θα αντικαταστήσει την γερασμένη και θα συμπληρώσει χώρους, όπου θα τοποθετηθούν φυτοφράκτες, φυτά σκίασης κ.ά..

Όπως αναφέρει ο κ. Καρανικόλας, η όποια ανάδειξη και τροποποίησή του πάρκου επιχειρείται οφείλει να διατηρήσει το νήμα της σύνδεσης του χώρου με το ιστορικό αλλά και το πιο πρόσφατο παρελθόν του, όπως αναδύθηκε και από τον σχεδιασμό του 1959. «Ένας βοτανολογικός κήπος, με μια πινελιά αγλλοσαξωνικού σχεδιασμού».

Ίσως μέσα σε αυτό το εξαιρετικό για την πόλη έργο θα μπορούσαν να συμπληρωθούν κάποιες ακόμη πινελιές με την ζώσα ιστορία της πόλεως, που έγινε διάσημη χάρη στον ηρωισμό των κατοίκων της ανδρών και γυναικών, όταν η ελευθερία δεν ήταν κάτι δεδομένο.

Μετά την κήρυξη της επανάστασης το 1821 στην Χαλκιδική και τον Όλυμπο, οι Ναουσαίοι έκριναν ότι είχαν ωριμάσει οι συνθήκες για την κήρυξη της Επανάστασης και στην περιοχή τους. Στις 19 Φεβρουαρίου 1822, οι αρχηγοί Αναστάσιος Καρατάσος, Αγγελής Γκάτσος και ο Ζαφειράκης Θεοδοσίου, συγκεντρώθηκαν στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, όπου τελέστηκε δοξολογία και ορκωμοσία των αγωνιστών, που κήρυξαν την επανάσταση ενάντια στην οθωμανική κυριαρχία..

Οι επαναστάτες κατάφεραν να απελευθερώσουν τα κοντινά χωριά και να φτάσουν στην Βέροια, αλλά παρόλο που οι Τούρκοι έφυγαν, οι επαναστάτες δεν μπήκαν στην πόλη και υποχώρησαν, όταν έμαθαν ότι 20.000 Τούρκοι από την θεσσαλονίκη, υπό τη διοίκηση του βαλή Μεχμέτ Εμίν Πασά γνωστό και ως Abdul Abud Lubut βάδιζε εναντίον τους. Την Νάουσα υπερασπίζονταν 4.000-5.000 Έλληνες. 

Στις 12 Μαρτίου οι επαναστάτες νίκησαν τους Τούρκους στο μοναστήρι της Δοβράς, αλλά στις 24 του μηνός οι Τούρκοι εξαπέλυσαν επίθεση με το πυροβολικό. Τελικά, οι Τούρκοι κατέλαβαν το μοναστήρι, ενώ οι Έλληνες υποχώρησαν στην Νάουσα Στις 26, ο Λουμπούτ ζήτησε από τους αντάρτες να παραιτηθούν για να καταλάβει την πόλη. Σημειώνεται ότι ο βαλής φυλάκισε κάποια από τα μέλη των σημαντικότερων οικογενειών της Δυτικής Μακεδονίας και με αυτούς ως ομήρους απειλούσε τους επαναστάτες.

Στις 30 και 31 Μαρτίου οι Τούρκοι έκαναν δυο επιθέσεις στην πόλη, τις οποίες απέκρουσαν οι αμυνόμενοι. Τελικά, ένα μήνα μετά την έναρξη της πολιορκίας, στις 11 Απριλίου 1822, κατάφεραν να σφίξουν τον κλοιό. Οι υπερασπιστές της πόλης, 400 άνδρες του Καρατάσου, κατάφεραν να αντέξουν έως τις 13 Απριλίου, όταν με τη συνδρομή πολιτικών αντιπάλων του Ζαφειράκη,[1] όπως λέγεται οι Τούρκοι κατέλαβαν την πόλη.

Ο Ζαφειράκης, μια πολυαμφιλεγόμενη προσωπικότητα, δικαιώθηκε με το τέλος του. Με τον γιο του και άλλους διοικητές, αμύνθηκαν για 3 ημέρες στον πατρογονικό του πύργο, αλλά στο τέλος αιχμαλωτίστηκε, αποκεφαλίστηκε και οι τούρκοι περιέφεραν τα κεφάλια τους σε πασσάλους, προς εκφοβισμό του πληθυσμού. Ακολούθησε γενική σφαγή των Ναουσαίων, που υπολογίζεται γύρω στις 5.000, δηλαδή ο μισός πληθυσμός της πόλης. Οι βιασμοί, οι σφαγές, οι εξανδραποδισμοί και οι λεηλασίες  δεν είχαν προηγούμενο. Μεταξύ των θυμάτων ήταν η σύζυγος και η κόρη του Ζαφειράκη, που αιχμαλωτίστηκαν και σφαγιάστηκαν, τα παιδιά του Καρατάσου, όπως η κόρη του ΜΑρία που βρήκε φρικτό θάνατο σε ένα σακί με οχιές. Οι γυναίκες της πόλης για να σωθούν από τον βιασμό και την αιχμαλωσία έπεσαν στα νερά του καταρράκτη της Αραπίτσας και πνίγηκαν.

Με το βάρος της ιστορίας στους ώμους των επόμενων γενεών κάθε πρωτοβουλία κάθε έργο, πρέπει να εκτελείται με σεβασμό στην κληρονομιά και την ταυτότητά μας, όπως είχε πει παλαιότερα ο δήμαρχος.

Η δια ηλεκτρονικών πινακίδων σηματοδότηση του πάρκου με τις σελίδες της ιστορίας θα είναι μια καλή ιδέα για να καταστεί ο χώρος ένα υπαίθριο σχολείο ενημέρωσης κυρίως για τα παιδιά. Ίσως έτσι σιωπήσουν οι ιδεολογικοί τυχοδιώκτες που συνεχίζουν να ασχημονούν στην μνήμη των νεκρών, υπερηφανευόμενοι για την ολοκληρωτική καταστροφή και το κάψιμο της πόλεως, 127 χρόνια μετά τους Τούρκους, με εμμονικές, τελεολογικές αντιλήψεις.

[1] Κωνσταντίνος Α. Βακαλόπουλος, Επίτομη Ιστορία της Μακεδονίας – Τουρκοκρατία, Αφ. Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1988, σ.110.

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More