Καταγράφηκε ένα σπάνιο φυτό στην λίμνη Δοϊράνη

Στην Ελλάδα με περισσότερους από 80 οικότυπους αναπτύσσονται σύμφωνα με καταγραφές μέχρι και το 2018, 6.705 είδη και υποείδη του φυτικού βασιλείου.

Η Ελληνική χλωρίδα αποτελεί μία από τις πλουσιότερες της Ευρώπης, με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τον υψηλό ενδημισμό. Ο Βασίλης Ιωαννίδης, γεωπόνος στην Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ)  Κιλκίς, με συνεχείς μελέτες επί του πεδίου βρήκε  κάποια είδη φυτών που δεν είχαν καταγραφεί στην ελληνική χλωρίδα.

Προ ολίγων ημερών τα τελευταία του ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Phytotaxa.

Ο  κ. Ιωαννίδης μοιράστηκε τα ευρήματά του με την ΕΡΤ3. Όπως μας εξήγησε το Verbascum salicifolium – Βερμπάσκο το ιτεόφυλλο είναι ένα νέο και μοναδικό είδος.

Οριοθετείται πέριξ της Δοϊράνης και μόνο εκεί, κατά μήκος του δρόμου που περιβάλλει το ελληνικό τμήμα της λίμνης. Οι προσπάθειες εύρεσης του είδους σε άλλες τοποθεσίες, όπου υπάρχει ακόμα παραποτάμιο δάσος στις όχθες της λίμνης απέτυχαν. Το υψόμετρο είναι 150 μ. και το υπόστρωμα στον βιότοπο είναι πολύ αμμώδες, ασβεστώδες και εμπλουτισμένο με θραύσματα οστράκων. Η στάθμη της λίμνης ήταν χαμηλότερη πριν από 10 χρόνια, όταν το Verbascum salicifolium μπορούσε επίσης να βρεθεί σε ένα ανοιχτό παρόχθιο δάσος ακριβώς δυτικά του υπάρχοντος πληθυσμού της.

Χαρακτηρίζεται ως κρισίμως κινδυνεύον είδος και βρίσκεται στην λίστα των απειλούμενων ειδών, καθώς φύεται  κοντά σε περιοχές με έντονες ανθρωπογενείς παρεμβάσεις.

Η χρήση της γεωργικής γης είναι δυναμική στην περιοχή και αφορά κυρίως την αρδευόμενη ελαιοκράμβη και την παραγωγή αραβοσίτου. Η αποκατάσταση της καλλιέργειας στα δύο χωράφια, όπου αναπαράγονται τα περισσότερα στελέχη του νέου είδους, καθώς και η ταυτόχρονη πιθανή χρήση ζιζανιοκτόνων -που θα επηρέαζαν επίσης αρνητικά τα φυτά στις άκρες των δρόμων- θα αποτελούσαν μεγάλη απειλή για αυτό.

Το φυτό είναι στον κατάλογο των ειδών της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρείας, ως Ελληνικό ενδημικό είδος και στην κατηγορία του κινδυνεύοντος με εξαφάνιση.

Όλα τα verbascum έχουν κάποιες κοινές ιδιότητες και είναι γνωστό με την δημώδη ονομασία φλώμος. Από παρατηρήσεις μόνο και όχι από εργαστηριακές μελέτες, έχει διαπιστωθεί ότι το συγκεκριμένο φυτό αφαιρεί το οξυγόνο από το νερό. Φαίνεται πως οι κάτοικοι παραλίμνιων και παραποτάμιων περιοχών το έριχναν στο νερό για να αλιεύουν τα ψάρια χωρίς να τα σκοτώνουν, αφού στερούμενα του οξυγόνου ανέβαιναν στην επιφάνεια.

Ένας πληθυσμός φυτών φλόμου φωτογραφήθηκε από τον Βασίλη Ιωαννίδη (τρίτος συγγραφέας) στις 3 Μαΐου 2017 στις ανατολικές όχθες της λίμνης Δοϊράνης, 4,5 χλμ. βορειοανατολικά του ομώνυμου οικισμού του νομού Κιλκίς.

Οι συλλογές δειγμάτων και επιτόπιες μελέτες στην τοποθεσία συνεχίστηκαν τον Μάιο- Ιούλιο του 2021, καθώς μια επιτόπια επίσκεψη στην λίμνη Δοϊράνη στις αρχές του καλοκαιριού του 2020 ακυρώθηκε λόγω της πανδημίας COVID-19. «Η μορφολογική μελέτη του υλικού ενίσχυσε την πρώτη μας εντύπωση για μια απεριόριστη νέα ταξινόμηση που αναπτύσσεται στις όχθες της λίμνης. Στη συνέχεια, μοριακές μελέτες του ανακαλυφθέντος φυτού και των σχετικών ειδών με βάση τους δείκτες γονιδιώματος του χλωροπλάστη επιβεβαίωσαν την διακριτή εξελικτική του ιστορία σε σχέση με τα πλησιέστερα μορφολογικά συγγενικά είδη», σημειώνει ο κ. Ιωαννίδης.

Η δημοσίευση του άρθρου “Verbascum salicifolium (Scrophulariaceae) a new species from Central Macedonia, Greece”, έγινε στις 29 Ιουνίου 2022 στο περιοδικό Phytotaxa.

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More