Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι ο ρόλος της μητέρας είναι ο πιο σημαντικός στη ζωή ενός παιδιού. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει.

Ενώ η μητέρα συνήθως συνδέεται με τη φροντίδα και την τρυφερότητα, η συνεισφορά του πατέρα είναι εξίσου πολύτιμη, αφού προσφέρει στήριξη, καθοδήγηση και ασφάλεια. Ο ρόλος του είναι σημαντικός στη διαμόρφωση αξιών του παιδιού, στην ενθάρρυνση της ανεξαρτησίας και στην ανάπτυξη της αυτοπεποίθησής του.

Μπορεί να σοκάρει, αλλά η μεταφορά του Λακάν με τη «μητέρα-κροκόδειλο» και τον «πατέρα-κλαδί» που κρατά τα σαγόνια της ανοιχτά, ώστε να μη «καταπιεί» το παιδί, αποτυπώνει με εντυπωσιακή δύναμη την ουσία του πατρικού ρόλου.

Ο Γάλλος ψυχαναλυτής και ψυχίατρος Ζακ Λακάν (Jacques Lacan, 1901–1981) ένας από τους σημαντικότερους στοχαστές του 20ού αιώνα, περιγράφει τον ρόλο του πατέρα ως το ξύλο (ανασχετικός παράγοντας) που κρατά τα σαγόνια του κροκόδειλου (μητέρα) ανοιχτά, για να μην χαθεί το παιδί τους μέσα του.

Ο πατέρας θέτει τα θεμέλια για τις σχέσεις

Στο ταξίδι της ζωής, οι πρώτες μας εμπειρίες με τις σχέσεις ξεκινούν μέσα στην οικογένεια. Ο τρόπος που ένας πατέρας φέρεται στο παιδί του αποτελεί ένα μοντέλο για τις μελλοντικές σχέσεις. Για παράδειγμα, οι κόρες μαθαίνουν πώς πρέπει να τις σέβονται οι άντρες. Οι γιοι, από την άλλη, μαθαίνουν πώς να φέρονται στις γυναίκες και ποιες ευθύνες πρέπει να αναλαμβάνουν.

Δηλαδή η πατρική φιγούρα δεν αφορά μόνο στην παροχή· αφορά και στη διαμόρφωση συμπεριφοράς για τις μελλοντικές σχέσεις. Αυτό δεν μειώνει τον ρόλο της μητέρας· απλώς υπογραμμίζει ότι και οι δύο γονείς φέρουν ξεχωριστές επιρροές στη ζωή του παιδιού. Δεν είναι διαγωνισμός, αλλά συνεργασία.

Διδάσκει το θάρρος

Ο πατέρας μαθαίνει το παιδί ότι είναι εντάξει να αποτύχει· όπως όταν το παιδί προσπαθεί να μάθει ποδήλατο και πέφτει. Ο πατέρας είναι δίπλα, δεν το μαλώνει, αλλά το σηκώνει, του δείχνει ξανά πώς να ισορροπήσει, και το ενθαρρύνει να ξαναδοκιμάσει. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: η πτώση είναι μέρος της διαδρομής· το μόνο λάθος θα ήταν να μην ξαναπροσπαθήσει.»

Επηρεάζει την ακαδημαϊκή επιτυχία

Τα παιδιά με πατέρα που είναι παρών στη σχολική διαδικασία  έχουν 43% περισσότερες πιθανότητες να πάρουν άριστα στο σχολείο και 33% λιγότερες πιθανότητες να επαναλάβουν μια τάξη, σε αντίθεση με τα παιδιά που στερούνται πατρικής παρουσίας. Η συμμετοχή του πατέρα συμβάλλει σημαντικά στην ακαδημαϊκή επιτυχία του παιδιού.

Συμβάλλει στην ψυχική ευεξία

Η πατρική φιγούρα παίζει σημαντικό ρόλο στην ψυχική ανάπτυξη και υγεία του παιδιού. Η αγάπη και η αποδοχή του πατέρα μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να αναπτύξουν ισχυρή αυτοεκτίμηση και θετική εικόνα για τον εαυτό τους.

Επιπλέον, έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν με ενεργούς πατέρες έχουν μικρότερη πιθανότητα να εμφανίσουν κατάθλιψη, άγχος και άλλα ψυχικά προβλήματα αργότερα στη ζωή.

Προσφέρει αίσθηση ασφάλειας

Πολλά παιδιά φοβούνται το σκοτάδι. Στις σκιές συχνά φαντάζονται τέρατα να κρύβονται, έτοιμα να πεταχτούν ανά πάσα στιγμή.Όταν μια πατρική φιγούρα τα συνοδεύει στο δωμάτιο, ελέγχει κάτω από το κρεβάτι και τα διαβεβαιώνει ότι όλα είναι ασφαλή, γεννιέται μια αίσθηση ασφάλειας που τα βοηθά να ξεπεράσουν τον φόβο τους και να κοιμηθούν ήσυχα.

Αυτή η αίσθηση δεν αφορά μόνο στον έλεγχο για «τέρατα» αλλά το βαθύτερο βίωμα ότι υπάρχει κάποιος που στηρίζει, κάποιος στον οποίο μπορεί κανείς να βασιστεί, ό,τι κι αν συμβεί

Ενθαρρύνει την ανεξαρτησία

Η ανεξαρτησία είναι κρίσιμη δεξιότητα ζωής. Είναι το να μάθεις να στέκεσαι στα πόδια σου, να παίρνεις αποφάσεις και να αναλαμβάνεις ευθύνη γι’ αυτές. Ένας αρκετά καλός μπαμπάς (δεν χρειάζεται να είναι τέλειος) ενθαρρύνει αυτή την ανεξαρτησία. Καθοδηγεί τα παιδιά στο να παίρνουν υπολογισμένα ρίσκα, να κάνουν σχεδιασμένες επιλογές και να μαθαίνουν από τα λάθη τους.

Αυτή η καθοδήγηση δεν σημαίνει ότι τα αφήνει εντελώς ελεύθερα· σημαίνει ότι προσφέρει τη σωστή ισορροπία ελευθερίας και επίβλεψης.

Διαμορφώνει την οπτική του παιδιού

Οι σκέψεις, οι πεποιθήσεις και οι πράξεις μιας πατρικής φιγούρας επηρεάζουν σημαντικά την οπτική ενός παιδιού για τη ζωή. Βοηθούν να διαμορφώσει την κοσμοθεωρία του, την κατανόηση του σωστού και του λάθους και τις αξίες του.

Αυτή η διαμόρφωση δεν είναι επιβολή· είναι καθοδήγηση για να διαμορφώσουν τα παιδιά τη δική τους άποψη. Έχει σχέση με το να μάθουν να σέβονται τις διαφορές, να εκτιμούν τη διαφορετικότητα και να επιδιώκουν τη δικαιοσύνη.

Η σημασία της ισορροπημένης σχέσης ανάμεσα στον πατέρα και την μητέρα

Η ουσία της γονεϊκότητας δεν είναι ο ανταγωνισμός ανάμεσα στη μητέρα και τον πατέρα. Είναι η ισορροπία. Κάθε παιδί χρειάζεται και πατρική και μητρική φιγούρα στη ζωή του. Και οι δύο έχουν διαφορετικές επιρροές, οπτικές και δυνάμεις στην ανατροφή ενός παιδιού.

Η πατρική φιγούρα δεν είναι απλώς «ο πάροχος» ή «ο προστάτης»· παίζει κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση του χαρακτήρα, της αυτοεκτίμησης, της ψυχικής υγείας και της κοσμοθεωρίας του παιδιού.

Δεν πρόκειται για ανάθεση ρόλων με βάση τα στερεότυπα φύλου· πρόκειται για την κατανόηση ότι και οι δύο γονείς έχουν μοναδικές και ουσιαστικές συνεισφορές. Η γονεϊκότητα είναι ομαδική προσπάθεια. Είναι η δημιουργία ενός περιβάλλοντος όπου τα παιδιά μπορούν να αναπτυχθούν, να μάθουν και να γίνουν ολοκληρωμένα άτομα. Και γι’ αυτόν τον λόγο, ο ρόλος του πατέρα είναι εξίσου σημαντικός με αυτόν της μητέρας.

Το να υποτιμάμε τον πατέρα και την πατρική φιγούρα σε μια οικογένεια, σημαίνει ότι υποβαθμίζουμε μια από τις πιο σημαντικές δυνάμεις της ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης του παιδιού.

Η παρουσία του πατέρα προσφέρει ασφάλεια, θέτει όρια και εμπνέει θάρρος· και όσοι έχουν τη χαρά να έχουν πατεράδες πραγματικά παρόντες στη ζωή τους, είναι αναμφίβολα τυχεροί.

---

Σχετικά άρθρα:

• Καθοριστική η ενασχόληση του πατέρα στην εκπαίδευση του παιδιού
• Πρώτη φορά μπαμπάς: Πώς να προετοιμαστείτε
• Προς τον νέο μπαμπά με επιλόχειο κατάθλιψη: Δεν είσαι μόνος

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More