24 Φεβρουαρίου 1981 – Ο Εγκέλαδος «χτυπά» Αθήνα, Βοιωτία, Κορινθία με 6,7 Ρίχτερ
Ήταν βράδυ Τρίτης 24 Φεβρουαρίου 1981 λίγο πριν τις 11, συγκεκριμένα 10.53μμ, στα σπίτια άλλοι έβλεπαν τηλεόραση, οι μαθητές διάβαζαν ή επέστρεφαν από φροντιστήρια και όλα έδειχναν ότι θα επαναλαμβάνονταν η συνηθισμένη ρουτίνα.
Ο Εγκέλαδος είχε όμως άλλη γνώμη και με 6,7 Ρίχτερ στον πρώτο σεισμό και 6,4 στο δεύτερο στις 4.35πμ της επόμενης μέρας, δημιούργησε εικόνες αλλοφροσύνης στο λεκανοπέδιο της Αττικής.
Το επίκεντρο ήταν νήσους Αλκυονίδες και χτυπήθηκαν περιοχές της Κορινθίας, της Βοιωτίας, τις Φωκίδας, της Εύβοιας και το Λεκανοπέδιο Αττικής, ενώ στις 4 Μαρτίου ήρθε και τρίτος σεισμός των 6,3 Ρίχτερ στις 11.58μμ.
Τα πάρκα και οι πλατείες γέμισαν κόσμο με καρέκλες, σκαμπό, ράντσα, κουβέρτες. Το ίδιο και τα προαύλια εκκλησιών. Τα αυτοκίνητα έγιναν «γκαρσονιέρες», στα βενζινάδικα σχηματίστηκαν ουρές για ανεφοδιασμό, ενώ όσοι είχαν εξοχικά – μονοκατοικίες σε κοντινές περιοχές κινήθηκαν προς αυτά που τα θεωρούσαν πιο σίγουρα από τις πολυκατοικίες.
Εγκλωβισμένοι στα ασανσέρ, πυροσβεστικές που επιχειρούσαν τον απεγκλωβισμό τους, ασθενοφόρα που μετέφεραν τραυματίες, σοβάδες, σπασμένα τζάμια, ξύλα, τούβλα και ό,τι δημιούργησε ο σεισμός, συνέθεταν μία εικόνα πρωτόγνωρη ειδικά για τους Αθηναίους.
Οι εκκλήσεις από την τηλεόραση και το ραδιόφωνο για ψυχραιμία, μπορεί να εισακούστηκαν μετά το πρώτο ξάφνιασμα, αλλά σίγουρα δεν ήταν τα στοιχεία που κυριάρχησαν στην πρώτη επίσκεψη του Εγκέλαδου, που δημιούργησε πανικό.
Τα στοιχεία του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας, αναφέρουν ότι από όλη τη σεισμική ακολουθία έχασαν τη ζωή τους 20 άνθρωποι (οι έξι από πανικό, μία γυναίκα πήδηξε από τον πέμπτο όροφο), ενώ από τα 85.000 κτίρια που υπέστησαν βλάβες, τα 22.554 κτίρια χαρακτηρίστηκαν ως μη επισκευάσιμα.
Όμως μετά το «χορό των Ρίχτερ» ακολούθησαν και άλλες συνέπειες σε μεγάλη κλίμακα, όπως διακοπές ρεύματος (μεταξύ των συνεπειών ήταν και εγκλωβισμοί επιβατών στον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο) και υδροδότησης, διακοπές τηλεπικοινωνιών, μικροπυρκαγιές, βλάβες σε φωτεινούς σηματοδότες που με την αυξημένη κίνηση αυτοκινήτων για διαφυγή από τις οικίες δημιούργησαν χάος και μέσα στην εικόνα αυτή προστέθηκαν σειρήνες περιπολικών, ασθενοφόρων, οχημάτων της πυροσβεστικής.
Για άλλη μία φορά ηρωικές μορφές ήταν οι γιατροί και οι υγειονομικοί που μέσα σε αυτές τις συνθήκες εκτός από την εύλογη ανησυχία για το οικογενειακό τους περιβάλλον και τα προβλήματα που δημιούργησε ο σεισμός στη λειτουργία των νοσοκομείων, υπερέβαλαν εαυτούς για να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες που προέκυψαν από την προσέλευση τραυματιών σε συνδυασμό με τους ήδη νοσηλευόμενους για άλλες αιτίες.
Στην Περαχώρα δεν σκοτώθηκε κανείς και ο λόγος ήταν ότι το καφενείο του χωριού είχε έγχρωμη τηλεόραση και αρκετοί (των οποίων τα σπίτια χτυπήθηκαν από το σεισμό) είχαν συγκεντρωθεί για να δουν το ελληνικό σήριαλ και το καφενείο άντεξε.
Στις συνθήκες χάους «ανθεί» πάντα η παραπληροφόρηση και οι ώρες αναμονής στα πάρκα και τις πλατείες έγιναν εύφορο έδαφος για να ακουστούν όλα τα πιθανά και απίθανα σενάρια, για τις συνέπειες της σεισμικής ακολουθίας, «έγκυρες πληροφορίες» από άλλες περιοχές, εκτιμήσεις για το πως θα εξελιχθεί το φαινόμενο, μέχρι και η «είδηση» ότι έπεσε κολώνα της Ακρόπολης που οδήγησε τον τότε πρωθυπουργό Γεώργιο Ράλλη να τη διαψεύσει.
Βαριές ήταν οι συνέπειες στην περιοχή της Ανθούπολης Περιστερίου και υπήρχε λόγος. Σκαμμένη «από κάτω» η περιοχή για πολλά χρόνια λόγω του λιγνιτωρυχείου που ξεκίνησε τη λειτουργία του στο Μεσοπόλεμο και σταμάτησε το 1956 λόγω αντιδράσεων των κατοίκων που έβλεπαν να γίνονται ζημιές στα σπίτια τους από τις εκρήξεις δυναμίτη για διάνοιξη στοών, είχε σαθρό υπέδαφος και ο σεισμός στις Αλκυονίδες νήσους, δημιούργησε πολλαπλάσια προβλήματα από ότι σε άλλες περιοχές.
Όπως αναφέρει ο ΟΑΣΠ – Πηγές: «Οι σεισμοί της Ελλάδας», των Παπαζάχου Β. & Παπαζάχου Κ. (1989) «Atlas of isoseismal maps for strong shallow earthquakes in Greece and surrounding area (426BC – 1995)», Papazachos B.C., Papaioannou Ch. A., Papazachos C.B., Savvaidis A.S..: «Ο ισχυρός σεισμός (Μ=6,7) της 24ης Φεβρουαρίου 1981 καθώς και ο μεγαλύτερός του μετασεισμός της 4ης Μαρτίου (Μ=6,4) προκάλεσαν καταστροφές σε Κορινθία, Βοιωτία, Αττική, Εύβοια και Φωκίδα.Τα χωριά Περαχώρα (ΙΧ), Πίσια, Πρόδρομος έπαθαν μεγάλες ζημιές από τον κύριο σεισμό ενώ τα χωριά Πλαταιές και Καπαρέλι από τον μετασεισμό.
Σκοτώθηκαν 20 άνθρωποι και τραυματίστηκαν δεκάδες. 85000 κτίρια περίπου υπέστησαν βλάβες (22554 κτίρια μη επισκευάσιμα). Παρατηρήθηκαν σε διάφορα μέρη φαινόμενα ρευστοποίησης, καταρρεύσεις βράχων καθώς και ασθενές θαλάσσιο κύμα βαρύτητας. Κατά μήκος των νοτίων ακτών του κόλπου (περιοχή Περαχώρας) εντοπίστηκε μετά τον κύριο σεισμό επιφανειακή εκδήλωση του σεισμογόνου ρήγματος, μήκους 15km.
Μετά τον μετασεισμό της 4ης Μαρτίου παρατηρήθηκε επιφανειακή εκδήλωση του σεισμογόνου ρήγματος κοντά στις βορειοανατολικές ακτές του κόλπου, μήκους 15km και μέσης πτώσης κατά 60cm».
Η μετασεισμική περίοδος είχε μεγάλο χρόνο για την επαναφορά στην κανονικότητα, αφού σχολεία αναγκάστηκαν να στέλνουν τους μαθητές τους σε άλλες γειτονικές περιοχές για διπλοβάρδια σε κτηριακά συγκροτήματα που δεν είχαν προβλήματα, μέχρι να γίνουν οι αναγκαίες επισκευές σε όσα είχαν πληγεί.
Σπίτια και επιχειρήσεις έπρεπε να αντιμετωπίσουν τις ζημιές που είχαν υποστεί, άλλωστε οι τρεις μεγάλοι σεισμοί είχαν καταγράψει ένταση 9 στην Κλίμακα Μερκάλι με μέγιστο το 12 συνεπώς χαρακτηρίστηκαν ως πολύ καταστροφικοί. Έως τα μέσα του Σεπτεμβρίου του 1981 συνεχίστηκαν οι μετασεισμοί. Ήταν μία περίοδος που σημάδεψε για τα καλά τη ζωή ειδικά των Αθηναίων και αποτελεί σημείο αναφοράς ακόμα και στις μέρες μας.
Έρευνα: Νάσος Μπράτσος
Διαβάστε την Κυριακή 25 Φεβρουαρίου 2024 στο www.ertnews.gr: Η πρωτοβουλία αλληλεγύης του ΠΣΑΠ προς τους σεισμόπληκτους της Ανθούπολης το 1981
www.ertnews.gr
Διαβάστε περισσότερα… Read More
