Φινλανδία: Οι τελευταίες προεδρικές εκλογές και οι γεωπολιτικοί αναπροσανατολισμοί

Σύνταξη : Πολυδεύκης Παπαδόπουλος

Τα αποτελέσματα των τελευταίων προεδρικών εκλογών στη Φινλανδία, όπου ο ανώτατος άρχων εκλέγεται για 6 χρόνια με ουσιαστικές αρμοδιότητες στην εξωτερική πολιτική και την άμυνα, η μεταστροφή της Φινλανδίας από την ουδετερότητα σε μέλος του ΝΑΤΟ μετά τον πόλεμο στη Ουκρανία και η διάρρηξη των διευρυμένων σχέσεων που είχε με τη Ρωσία, οι εργατικές κινητοποιήσεις κατά οικονομικών πολιτικών της νέας συντηρητικής κυβέρνησης και η εκεί αυξανόμενη εγκατάσταση Ελλήνων είναι θέματα που αναπτύσσονται στην εκπομπή του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου «Με το Πρώτο στην Ευρώπη και τον Κόσμο» (Α’ Πρόγραμμα, Σάββατα και Κυριακές, 12.00-13.00). Καλεσμένος είναι ο Βαγγέλης Βελέντζας, κάτοικος της χώρας από το 2010, εκπαιδευτικός και πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Φινλανδίας.

Στο 2ο γύρο των Προεδρικών εκλογών της Φινλανδίας επικράτησε τελικά –αν και με σχετικά μικρή διαφορά 51,6%-48,4%- ο συντηρητικός πρώην πρωθυπουργός και πρώην ΥΠΕΞ Αλεξάντερ Στουμπ, έναντι του Πράσινου και επίσης πρώην ΥΠΕΞ με τον προηγούμενο κεντροαριστερό συνασπισμό Πέκκα Χάαβιστο. Ο κ. Βελέντζας ερωτάται αν τελικά η νίκη Στουμπ οφείλεται στην αποδοχή από τους Φινλανδούς της μεγαλύτερης κυβερνητικής εμπειρίας του, στην γενικότερη συντηρητική στροφή που κατεγράφη στη χώρα επίσης με τις τελευταίες κοινοβουλευτικές εκλογές του 2023 ή ακόμη στην ανάδειξη της ομοφιλοφιλίας του Χάαβιστο, που αν και γνωστή και δημόσια εδώ και χρόνια, υπερτονίστηκε το τελευταίο διάστημα από τους πολιτικούς αντιπάλους του.

O Πρόεδρος της Δημοκρατίας στη Φινλανδία, με εξαετή θητεία, έχει περιορισμένες εξουσίες σε σχέση με τον πρωθυπουργό για τα εσωτερικά θέματα. Ωστόσο, ο Πρόεδρος ηγείται της εξωτερικής πολιτικής της χώρας, αν και σε στενή συνεργασία με την κυβέρνηση. Είναι επίσης ο ανώτατος διοικητής των ενόπλων δυνάμεων. Σε ό,τι αφορά αυτά τα εξωτερικά και αμυντικά θέματα, και οι δύο υποψήφιοι είχαν παρόμοιες θέσεις. Είναι και οι δύο ευρωπαϊστές, υπέρ της ένταξης της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ και υπέρ της στήριξης της Ουκρανίας. Απλώς είναι τώρα ο Στουπ που θα διαχειριστεί τη σχετική πολιτική και ο οποίος κρατά ίσως ακόμη πιο σκληρή γραμμή έναντι της Ρωσίας. Μετά την εκλογή του δήλωσε : «Η πολιτική απέναντι στη Ρωσία είναι απλή. Οι διπλωματικές και επίσημες σχέσεις παραμένουν, αλλά δεν υπάρχει σχέση με τη Ρωσία σε πολιτικό επίπεδο και δεν θα υπάρξει καμία σχέση έως ότου σταματήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία». Να σημειωθεί, επίσης, ότι στα τέλη Αυγούστου, η Φινλανδία αντιμετώπισε εισροή μεταναστών στα ανατολικά της σύνορα, κατηγορώντας τη Μόσχα ότι ενορχήστρωσε μια μεταναστευτική κρίση στις πύλες της. Το Ελσίνκι έκλεισε τα σύνορά του με τη γειτονική του χώρα τον Νοέμβριο, ένα μέτρο που είχαν υποστηρίξει όλοι οι υποψήφιοι στις εκλογές. Οι δε συνοριακές διελεύσεις μεταξύ των δύο χωρών δεν έχουν ομαλοποιηθεί.

Γενικότερα, η Φινλανδία, μια ουδέτερη χώρα, αλλά με τραυματικές ιστορικές μνήμες από τους Ρώσους, τους Σοβιετικούς, τους Γερμανούς, αλλά και παλιότερα και τους Σουηδούς, πέρασε σε μια πολύ διαφορετική κατάσταση μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Πολύ γρήγορα κίνησε τις διαδικασίες για να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ –κάτι που ολοκληρώθηκε πιο γρήγορα από τη γειτονική Σουηδία, λόγω μικρότερων καθυστερήσεων από την Τουρκία και την Ουγγαρία- διέκοψε τις περισσότερες από τις πολλές οικονομικές σχέσεις που είχε με τη Ρωσία, άρχισε να εξοπλίζεται και σήμερα αποτελεί χώρα «πρώτης γραμμής» στη νέα ψυχροπολεμική εποχή που έχει ξεκινήσει μεταξύ Δύσης και Ρωσίας. Απ’ ό,τι φαίνεται για τις επιλογές αυτές υπάρχει μια ευρεία συναίνεση στην κοινωνία της. Ωστόσο, προς τον κ. Βελέντζα τέθηκε το ερώτημα πως αισθάνεται ο μέσος Φινλανδός για αυτές τις μεγάλες και γρήγορες μεταβολές στους προσανατολισμούς και τις σχέσεις της χώρας του.

Επίσης, στις αρχές Φεβρουαρίου για μερικές μέρες η Φινλανδία παρέλυσε σε πολλούς οικονομικούς τομείς –μετά από χρόνια- από τις απεργιακές κινητοποιήσεις. Υπήρξαν πολυάριθμες ακυρώσεις πτήσεων και δρομολογίων τρένων, ο δε ενεργειακός και βιομηχανικός τομέας μπήκε στο ρελαντί. Οι εν λόγω μαζικές απεργιακές κινητοποιήσεις ήταν κατά ενός σχεδίου μεταρρύθμισης της αγοράς εργασίας που παρουσίασε η κυβέρνηση του συντηρητικού πρωθυπουργού Πέτερι Όρπο και το οποίο προβλέπει μια αλλαγή των κανόνων αναφορικά με τις συλλογικές συμβάσεις προκειμένου «να δώσει ώθηση στην ανταγωνιστικότητα σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα». Επίσης, η κυβέρνηση θέλει να περιορίσει το δικαίωμα στην απεργία, να μειώσει τα επιδόματα ανεργίας και να εισαγάγει μία ημέρα κατά την οποία οι εργαζόμενοι που λαμβάνουν αναρρωτική άδεια δεν θα πληρώνονται.

Μέχρι τώρα η Φινλανδία ήταν γνωστή για το γενναιόδωρο κοινωνικό μοντέλο της, που παρέχει μια προστασία και καλές συνθήκες εργασίας στους εργαζόμενους. Σε έναν βαθμό όλα αυτά έχουν σχέση με την ατζέντα του νέου κυβερνητικού συνασπισμού, στον οποίο μετέχουν το κεντροδεξιό κόμμα του Ορπο, το λαϊκιστικό, υπερδεξιό Κόμμα των Φινλανδών, το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα και το Κόμμα της Σουηδικής Μειονότητας που αλλάζει συχνά στρατόπεδα, ώστε να βρίσκεται πάντα στην εξουσία. Ενδεχομένως, όμως, όλα αυτά έχουν να κάνουν και με μια γενικότερη πολιτική και κοινωνική συντηρητική στροφή που σημειώνεται σ’ ολόκληρη της Σκανδιναβία. Η κατάσταση είναι πλέον παρόμοια και ίσως πιο ακραία στη γειτονική Σουηδία, όπου η εκεί άκρα δεξιά έχει πλέον μεγάλο μερίδιο της εξουσίας, ενώ και στη Νορβηγία και Δανία, που ακόμη τον πρώτο ρόλο διατηρούν οι σοσιαλδημοκράτες, τα πράγματα έχουν αλλάξει.

Τέλος, ο κ. Βελέντζας απαντά για το ποια είναι η κατάσταση των Ελλήνων που ζουν στη Φινλανδία. Πόσοι είναι, καθώς υπήρξε μια αύξηση του αριθμού τους τα χρόνια της ελληνικής οικονομικής κρίσης, που κυρίως διαμένουν, με τι ασχολούνται και πόσο είναι οργανωμένες οι κοινότητές τους;

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More