Σκληρό δίλημμα για τον Ζελένσκι: Να επιλέξει το σχέδιο Τραμπ ή να βασιστεί σε ασταθείς Ευρωπαίους συμμάχους

Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αλληλοσυγχαίρονταν μετά τις συνομιλίες στη Γενεύη την περασμένη Κυριακή (23/11) για το ειρηνευτικό σχέδιο στην Ουκρανία που τους υπέδειξε ο Λευκός Οίκος, αφού πήραν τη διαβεβαίωση από τους Αμερικανούς αξιωματούχους ότι θα ληφθούν υπόψη οι ανησυχίες τους σχετικά με την επιβολή μιας «κακής» συμφωνίας.

«Ενώ απομένει να γίνει δουλειά, υπάρχει πλέον μια σταθερή βάση για να προχωρήσουμε μπροστά», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαιρετίζοντας την «πρόοδο» που προέκυψε από την «ισχυρή ευρωπαϊκή παρουσία» στις συνομιλίες.

Ήταν σίγουρα «πρόοδος» το γεγονός ότι κορυφαίοι σύμβουλοι από την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο προσκλήθηκαν να συμμετάσχουν στη συνάντηση της Κυριακής στην Ελβετία, αφού είχαν αποκλειστεί από το αρχικό σχέδιο των 28 σημείων των ΗΠΑ, το οποίο ανησυχούσαν ότι θα ήταν τόσο μονόπλευρο που θα ενθάρρυνε τη Ρωσία να εξαπολύσει περαιτέρω επιθέσεις.

Όμως το πανηγυρικό κλίμα γρήγορα επανήλθε στην πραγματικότητα. Τη Δευτέρα, το Κρεμλίνο απέρριψε την αντιπρόταση της Ευρώπης για τον τερματισμό του πολέμου, με έναν ανώτερο σύμβουλο εξωτερικής πολιτικής του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να λέει ότι «από εποικοδομητική άποψη, δεν μας ταιριάζει καθόλου».

Αργότερα την ίδια μέρα, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι Αμερικανοί και Ουκρανοί αξιωματούχοι συμφώνησαν σε ένα πιο περιορισμένο κείμενο που ενσωματώνει ορισμένες από τις ανησυχίες του Κιέβου, ενώ «ευαίσθητα» ζητήματα παραμένουν προς συζήτηση με τον Τραμπ.

Ο κίνδυνος για την Ουκρανία τώρα είναι ότι ο Πούτιν θα σύρει τον Αμερικανό πρόεδρο πίσω στην αρχική του θέση: μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που θα ανάγκαζε το Κίεβο να παραχωρήσει εκτάσεις γης στη Μόσχα, να εγκαταλείψει την ελπίδα να ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ και να μειώσει το μέγεθος του στρατού του σε 600.000 στρατιώτες από σχεδόν 1 εκατομμύριο. 

Σε μια τέτοια περίπτωση, ο Ζελένσκι θα έχει να αντιμετωπίσει ένα συντριπτικό δίλημμα: είτε να δεχτεί την προσφορά που ετοίμασαν ο Τραμπ και ο Πούτιν, είτε να υποθηκεύσει το μέλλον της χώρας του με την ελπίδα ότι μια μέρα θα λάβει αρκετή βοήθεια από τους Ευρωπαίους φίλους του.

Από τους φίλους που, μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια πολέμου, δεν του έχουν στείλει τα στρατεύματά ή τα όπλα που θέλει, ούτε φαίνεται να δεσμεύουν τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας στις τράπεζές τους για να τον βοηθήσουν να αγοράσει δικές του προμήθειες.

Απροθυμία για δράση

Για ορισμένους Ρεπουμπλικάνους στις ΗΠΑ, οι Ευρωπαίοι που αντιτίθενται στη συμφωνία του Τραμπ και στους συμβιβασμούς που θα απαιτήσει, απλά αυταπατώνται. «Ποια είναι η εναλλακτική λύση;» αναρωτιέται ο Γκρεγκ Σουένσον, πρόεδρος των Ρεπουμπλικάνων στο Εξωτερικό, εξηγώντας ότι «μπορείς να μιλήσεις καλά, μπορείς να παρακολουθήσεις όλες τις διπλωματικές συναντήσεις, όμως ο μόνος τρόπος για να νικήσεις τον Πούτιν είναι να πολεμήσεις – και κανένας από αυτούς δεν είναι πρόθυμος να το κάνει αυτό».

Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί και αξιωματούχοι θα διαφωνούσαν με αυτό, επισημαίνοντας τα τεράστια χρηματικά ποσά και όπλα που οι κυβερνήσεις τους έχουν στείλει στο Κίεβο από την έναρξη του πολέμου, καθώς και τη μείωση του εμπορίου με τη Ρωσία, ιδίως των εισαγόμενων ορυκτών καυσίμων.

Η αρχική πρόταση του Τραμπ πανικόβαλε αξιωματούχους και διπλωμάτες στις Βρυξέλλες, καθώς γνώριζαν ότι ο Ζελένσκι δεν μπορεί να βασιστεί αποκλειστικά στην Ευρώπη. Πριν από ένα μήνα, οι ηγέτες της ΕΕ εμφανίστηκαν σε μια σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, προβλέποντας με αισιόδοξο τρόπο ότι θα εξασφαλίσουν μια ιστορική συμφωνία για τη χρήση 140 δισεκατομμυρίων ευρώ από παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ως «δάνειο αποζημιώσεων» για να θέσουν το Κίεβο σε ασφαλή οικονομική βάση για τουλάχιστον τα επόμενα δύο χρόνια. Όμως το σχέδιο κατέρρευσε εν μέσω απροσδόκητων αντιρρήσεων από το Βέλγιο.

Το αρχικό σχέδιο πρότεινε τη χρήση των περιουσιακών στοιχείων σε μια επενδυτική προσπάθεια στην Ουκρανία, με τα μισά έσοδα να πηγαίνουν στις ΗΠΑ, μια ιδέα που οι Ευρωπαίοι απέρριψαν ως «σκανδαλώδη». Ωστόσο, μόλις τελικά αρθούν οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας, η Euroclear – το χρηματοπιστωτικό αποθετήριο με έδρα το Βέλγιο που κατέχει τα ακινητοποιημένα περιουσιακά στοιχεία – θα μπορούσε να καταλήξει να αναγκαστεί να επιστρέψει τα χρήματα στη Μόσχα.

Αυτό θα μπορούσε να θέσει τους φορολογούμενους της ΕΕ στη μέγγενη της αποπληρωμής του διόλου ευκαταφρόνητου ποσού των σχεδόν 200 δισ. ευρώ, ένα σενάριο που θα ληφθεί σοβαρά υπόψη από τις κυβερνήσεις της ΕΕ καθώς θα εξετάζουν αν θα υποστηρίξουν την προοπτική του δανείου τις επόμενες εβδομάδες.

Έπειτα, υπάρχει και το ζήτημα της διατήρησης της ειρήνης. Νωρίτερα φέτος, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ ηγήθηκαν των προσπαθειών για την εθελοντική δημιουργία μιας διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης από χώρες που θα σχημάτιζαν έναν «συνασπισμό προθύμων». Ο Μακρόν είχε μάλιστα διατυπώσει την ιδέα της «επί τόπου παρουσίας στρατιωτών» πριν τελειώσει η σύγκρουση. Πλέον δεν κάνει καμία σχετική αναφορά.

Μια ένδειξη του πόσο δύσκολη θα ήταν οποιαδήποτε συζήτηση για την αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία στη Γαλλία ήταν η προτροπή την περασμένη εβδομάδα του νέου αρχηγού του στρατιωτικού επιτελείου της Γαλλίας, Φαμπιέν Μαντόν, προς τους δημάρχους να προετοιμάσουν τους πολίτες για έναν πιθανό πόλεμο με τη Ρωσία. Η έκκληση προκάλεσε μεγάλη αναταραχή και καταδίκη από τα μεγάλα πολιτικά κόμματα, ενώ ο  Μακρόν προσπάθησε άμεσα να μετριάσει την αντιπαράθεση, λέγοντας ότι τα λόγια του Μαντόν είχαν βγει εκτός πλαισίου.

Την ίδια ώρα, στη Γερμανία, ο υπουργός Εξωτερικών Γιόχαν Βάντεφουλ δήλωσε ότι το Βερολίνο ήδη συμβάλλει ιδιαίτερα στην ανατολική πλευρά, τοποθετώντας μια ταξιαρχία έτοιμη για μάχη στη Λιθουανία. «Νομίζω ότι αυτή είναι μια επαρκής και εκτεταμένη υποστήριξη στην Ουκρανία», είπε.

Μπορεί οι Ουκρανοί να θέλουν μια πιο ισχυρή δέσμευση από τους συμμάχους τους, όμως οι Ευρωπαίοι είναι επιφυλακτικοί στο να υποστούν μεγάλες απώλειες στέλνοντας στρατιώτες τους στην πρώτη γραμμή. Και αυτό δεν φαίνεται να αλλάζει άμεσα.

Πηγή: POLITICO

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More