Σαραντάπορος 1912 – Η  έναρξη των νικηφόρων βαλκανικών πολέμων

Αύγουστος του 1912, παραμονές του Α΄ Βαλκανικού πολέμου και η Ελλάδα αναζητεί μια θέση στην Αντάντ. Όπως οι σύμμαχοι δεν ενδιαφέρονταν. Η Ρωσία δεν ήθελε η Ελλάδα να αποκτήσει εδάφη κοντά στην Κωνσταντινούπολη, καθώς ήθελε εκείνη να πάρει την πόλη. Όλες οι δυνάμεις της Αντάντ αντιτάχθηκαν στο να καλέσουν την Ελλάδα με το σκεπτικό ότι δεν θα μπορούσαν να προσελκύσουν την Βουλγαρία, ή την Ιταλία, οι οποίες είχαν πολύ μεγαλύτερη στρατιωτική αξία.[1]

Ωστόσο, τα σχέδια υπάρχουν για να ανατρέπονται και η δημοσιογράφος της ΕΡΤ Μίνα Μαυρογιάννη παρουσιάζει τις εορταστικές εκδηλώσεις των κατοίκων της Ελασσόνας, οι οποίοι κοιτούν τις δικές τους Θερμοπύλες, τα στενά του Σαρανταπόρου, το φυσικό πέρασμα από την Θεσσαλία στην δυτική Μακεδονία.

Οι ντόπιοι αφηγούνται τις μάχες του Ελληνικού στρατού πριν από 112 χρόνια σαν να ήταν χθές. Αυτήν την ζώσα ιστορία και το κλίμα εκείνων των ημερών μεταφέρει ο Συνταγματάρχης ΠΖ Δημήτρης Τσαρούχας.

9 Οκτωβρίου 1912. Η ελληνική στρατιά υπό την αρχιστρατηγία του Διαδόχου Κωνσταντίνου έδωσε την ομώνυμη μάχη και από τον Σαραντάπορο ξεκίνησε η νικηφόρα πορεία για την απελευθέρωση της Μακεδονίας, της Ηπείρου και της Θράκης.

Η επιβλητική προσωπικότητα του Παναγιώτη Δαγκλή καθόρισε σε μεγάλο βαθμό την έκβαση. Όπως είπε «Οι πόλεμοι δεν κερδίζονται με κατά μέτωπο επίθεση, αλλά με ελιγμούς». Για πρώτη φορά το φαιοπράσινο χρησιμοποιήθηκε σε πόλεμο, καθώς έως τότε κυριαρχούσε το μπλέ, απομεινάρι των ναπολεόντειων πολέμων, όπως και η κατά μέτωπο παράταξη των ανδρών.

Ο στρατός περιελάμβανε 59 τάγματα πεζικού, 4 τάγματα Ευζώνων, 8 λόχους ιππικού, 7 λόχους μηχανικών, 32 μονάδες πυροβολικού με 120 πυροβόλα και 70 πολυβόλα, καθώς και τέσσερα αεροσκάφη.

Τελικά ο τουρκικός στρατός υπολειπόταν σε δυνάμεις φυσικές και σθένους, ενώ μάχονταν για να διατηρήσουν εδάφη υπό κατοχή, ενώ οι Έλληνες για να τα απελευθερώσουν. Οι επικοινωνία ανάμεσα στον Χασάν Ταξίν που είχε το αρχηγείο του στα Σέρβια με τον επικεφαλής των δυνάμεων του Τεφίκ πασά,  που βρισκόταν στα Στενά Πόρτας, απεδείχθη κάκιστη και οι αποφάσεις των στρατηγών καταλυτικές.

Από τις σημαντικότερες μάχες των βαλκανικών πολέμων, που καθόρισαν και την στάση της Αντάντ στο επόμενο πεδίο μαχών του Β΄ Βαλκανικού πολέμου.

[1] Zachary C. Shirkey Is This a Private Fight or Can Anybody Join, The Spread of Interstate War, Routledge  2009, σσ. 140-141.

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More