Πόσο «Ηνωμένο» θα μείνει το Βασίλειο μετά την Ελισάβετ; (audio)

Τo τι είδους μονάρχης ήταν η Ελισάβετ, πως επηρέασε την εποχή της και ποιους ρόλους καλείται τώρα να παίξει ο διάδοχός της Κάρολος, ως προς τους συμβολισμούς αλλά και τη διατήρηση της ενότητας του Ηνωμένου Βασιλείου, υπήρξαν τα θέματα που αναπτύχθηκαν στην εκπομπή του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου «Με το Πρώτο στην Ευρώπη και τον Κόσμο».

Καλεσμένος για την ανάλυσή τους ήταν ο Άρης Γεωργόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Δημοσίου και Ευρωπαϊκού Δικαίου, στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Νότινγκαμ. Από τους πολλούς τίτλους σε εφημερίδες, τηλεοπτικές εκπομπές, ιστότοπους κλπ. ένας έγραφε χαρακτηριστικά: «Ελισσάβετ η Μονάρχης της Μοντερνικότητας».

https://www.ertnews.gr/wp-content/uploads/2022/09/georgopoulos.mp3

Η εκλιπούσα διαχειρίστηκε «βασιλικές» κρίσεις, σκάνδαλα ακόμη και με σεξουαλικές κακοποιήσεις, υπόνοιες για το θάνατο της Νταϊάνα, κουτσομπολιά για την εμπλοκή της στην προσωπική ζωή των «γαλαζοαίματων» κ.α. Το κυριότερο επίτευγμα της μπορεί να θεωρηθεί πως κατάφερε να προσαρμόσει τον θεσμό όταν επί των ημερών της τερματίστηκε η βρετανική αυτοκρατορία,αν και όχι χωρίς βία. Επίσης, το ότι πέτυχε να κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον μεγάλου μέρους του κόσμου για τον βασιλικό θρόνο. Ωστόσο, αν και αναγκάστηκε να αλλάξει την εμφάνιση και τις διαδικασίες της βασιλείας, είναι μάλλον υπερβολικό να θεωρηθεί εκπρόσωπος της μοντερντικότητας σε ό,τι αφορά το Μπάκινγχαμ, αλλά και τη βρετανική κοινωνία γενικότερα. Επίσης, εκτός από τα εσωτερικά ζητήματα, θα έλεγε κανείς πως δεν θα την θυμούνται για κάποια διεθνή πρωτοβουλία της π.χ. για τα παγκόσμια κοινά. Τελικά οι κυριότερες ενέργειες της περιστρέφονταν γύρω από εκείνα τα ζητήματα που ενδιέφεραν τον βασιλικό θεσμό.

Επίσης, η Συνταγματική Μοναρχία του Ηνωμένου Βασιλείου, παρά τη λάμψη της και τις πολυάριθμες τελετουργίες, ουσιαστικά διεκπεραιώνει μια σειρά από τυπικούς ρόλους σε ό,τι αφορά τη λειτουργία του κράτους -αλλά και της αγγλικανικής εκκλησίας της οποίας είναι η κεφαλή- υλοποιώντας απλώς τις αποφάσεις και εισηγήσεις της κυβέρνησης, του κοινοβουλίου και των εκκλησιαστικών παραγόντων. Ακόμη και το δικαίωμα άρνησης επικύρωσης νόμου που εγκρίθηκε από τη Βουλή των Κοινοτήτων και των Λόρδων -και το οποίο διατηρεί- έχει να ασκηθεί από την εποχή της Βασίλισσας Άννας Στιούαρτ το 1708.

Στο εξής, μια από τις σημαντικότερες αποστολές του νέου Μονάρχη του Ηνωμένου Βασιλείου Καρόλου του 3ου θα είναι -χρησιμοποιώντας τον συμβολισμό και την ηθική βαρύτητα του ρόλου του- να διατηρήσει τον πρώτο όρο αυτού του τίτλου, δηλαδή την ενότητα της Αγγλίας και Ουαλίας με τη Β.Ιρλανδία και Σκωτία. Οι διαφοροποιήσεις ειδικά των δύο τελευταίων είναι πολλαπλές. Ο μεν στόχος μιας μεγάλης μερίδας Σκώτων παραμένει η ανεξαρτησία, η δε διάθεση πολλών Βορειοιρλανδών για ένωση με την υπόλοιπη Ιρλανδία ενισχύεται μετά το Βrexit, αλλά και τη δημογραφική αύξηση των Καθολικών σε βάρος των Προτεσταντών. Επίσης, ένα άλλο στοίχημα θα είναι η διατήρηση του Μονάρχη του ΗΒ ως επικεφαλής των εναπομεινάντων 14 χωρών της Κοινοπολιτείας (από τις 56 συνολικά) που του αναγνωρίζουν αυτό το ρόλο. Πέρσι το μικρό κράτος Μπαρμπέιντος της Καραϊβικής αποφάσισε να γίνει προεδρική δημοκρατία, μετά τον Μαυρίκιο που ήταν η τελευταία χώρα που είχε κάνει κάτι ανάλογο και με τις Παρθένες Νήσους να ετοιμάζονται να οργανώσουν σχετικό δημοψήφισμα. Βεβαίως σημασία θα έχει αν θα αυξηθούν οι αμφισβητήσεις του θεσμού τα επόμενα χρόνια στις τρεις μεγάλες, αγγλοσαξονικής παράδοσης, χώρες της Κοινοπολιτείας, δηλαδή τον Καναδά, την Αυστραλία και τη Ν.Ζηλανδία, που ακόμη δέχονται το σχετικό ρόλο του Μονάρχη του ΗΒ.

Τέλος, η έναρξη της πρωθυπουργίας της Λιζ Τρας συνέπεσε με το θάνατο της Ελισάβετ. Η τηλεόραση έδειξε να της ανακοινώνεται η είδηση μέσα στο Κοινοβούλιο, την ώρα που γινόταν η συζήτηση για το πρώτο νομοσχέδιο με το οποίο το κράτος θα αναλάβει να επιδοτήσει με 150 δισ. λίρες το ενεργειακό κόστος των βρετανικών νοικοκυριών. Είναι κάτι που δείχνει τις οικονομικές ανάγκες έως ανέχεια μεγάλου μέρους της βρετανικής κοινωνίας. Ωστόσο αποτελεί κι ένα ερώτημα το πως θα χρηματοδοτηθεί ένα τέτοιο γιγάντιο πρόγραμμα, τη στιγμή μάλιστα που η νέα πρωθυπουργός έχει ανακοινώσει τη μείωση σειράς φόρων. Επίσης, μια άλλη προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης έχει δηλωθεί πως θα είναι η αναθεώρηση του Πρωτοκόλλου για τη Β. Ιρλανδία, που περιέχεται στη Συμφωνία ΗΒ/ΕΕ μετά το Brexit. Εάν το Λονδίνο επιμείνει σε κάτι τέτοιο προβλέπεται νέα κρίση στις σχέσεις με τις Βρυξέλλες, αλλά και πιθανή διατάραξη της 25ετούς ειρήνης που επικρατεί στη Β. Ιρλανδία από τις Συμφωνίες της Μ. Παρασκευής του 1998. Ακόμη και ο Λευκός Οίκος έκανε παρέμβαση για το θέμα, ζητώντας από το Λονδίνο να μην πειράξει το Πρωτόκολλο.

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More