Παγκόσμια επισιτιστική κρίση: περιορισμένη η επίδραση από την επανάληψη εξαγωγών δημητριακών μέσω Μ. Θάλασσας
Οι εξαγωγές δημητριακών της Ουκρανίας –αλλά και της Ρωσίας- από τη Μ. Θάλασσα έχουν ξεκινήσει, καθώς η Συμφωνία της Κωνσταντινούπολης εφαρμόζεται, έστω μετ’εμποδίων.
Να σημειωθεί ότι η μέση ετήσια παραγωγή της Ουκρανίας είναι 25 με 27 εκατομμύρια τόνους, ενώ εκτιμάται ότι φέτος θα φτάσουν στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα περίπου 20 εκατομμύρια τόνοι. Η αντίστοιχη ρωσική παραγωγή είναι κατά 15%-20% περισσότερη και τώρα ένα μεγαλύτερο μέρος της θα διευκολυνθεί να εξαχθεί. Ωστόσο, ερευνητικά κέντρα που ασχολούνται με την οικονομία της διατροφής προβλέπουν μικρή επίδραση αυτών των εξαγωγών στις τελικές τιμές καταναλωτή, τουλάχιστον για τις αναπτυγμένες χώρες. Κρίνουν πως θα υπάρξει ένα χειροπιαστό αποτέλεσμα μόνον όταν τελειώσει ο πόλεμος. Όμως, η πιο δραστική αλλαγή αναλύουν πως θα συμβεί μόνον όταν υποχωρήσει η ενεργειακή κρίση. Επιπλέον, ανεξάρτητα από το θόρυβο που έχει δημιουργηθεί με τις εξαγωγές δημητριακών από τη Μ. Θάλασσα και για πολιτικούς λόγους, να σημειωθεί πως η συμμετοχή των ποσοτήτων από Ουκρανία/Ρωσία -ως αρχικό προϊόν- σε όλη την γκάμα των βιομηχανικών αγαθών, που χρησιμοποιούν τέτοιες πρώτες ύλες, υπολογίζεται πως ανέρχεται σε μόλις 10% διεθνώς.
Επίσης, η παγκόσμια επισιτιστική κρίση δεν έχει να κάνει μόνο με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Σίγουρα η εισβολή επιβάρυνε την κατάσταση, αλλά σε όρους προσφοράς και ζήτησης δεν επηρέασε τόσο καθοριστικά της αγορές. Π.χ. σύμφωνα με τον ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών, τα τελευταία δύο χρόνια ο αριθμός των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν οξεία διατροφική ανασφάλεια διπλασιάστηκε (από τα 135 εκατομμύρια προτού ξεσπάσει η πανδημία έφτασε στα 276 εκατομμύρια σήμερα). Επομένως, οι αιτίες της κρίσης πηγαίνουν αρκετά πιο πίσω και πέρα από την κατάσταση που διαμορφώνει η εν λόγω σύγκρουση. Εξετάζοντας μάλιστα τα στοιχεία που αφορούν τις διακυμάνσεις στις αγορές διατροφικών αγαθών, βλέπει κανείς αυξήσεις τιμών και ελλείψεις ήδη εδώ και 15 χρόνια. Και αυτό γιατί μια σειρά από άλλες παραμέτρους (εμπορικές, χρηματιστηριακές, καλλιεργητικές, κλιματολογικές κλπ.) επηρεάζουν την όλη κατάσταση. Βεβαίως, οι επιπτώσεις της διατροφικής κρίσης είναι διαφορετικές για τις ιδιαίτερα φτωχές χώρες, που μπορούν να οδηγήσουν σε λιμούς, κοινωνικές αναταραχές και νέα μεταναστευτικά κύματα και στις πιο μεσαίες, όπου επιδεινώνεται ο πληθωρισμός και συμπιέζεται το βιοτικό επίπεδο.
Από την άλλη, η διατροφική κρίση αποτελεί μια σοβαρή αφορμή για να επανεξεταστούν τα σχετικά ζητήματα που αφορούν και την Ελλάδα, όπως για τη μορφή που έχει λάβει τις τελευταίες δεκαετίες η αγροτική της παραγωγή, για τις στρεβλώσεις που έχει δημιουργήσει η Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ και τελικά για την μεγάλη εξάρτησή της από εισαγωγές διατροφικών αγαθών. Και το ερώτημα είναι αν υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης της επισιτιστικής της ασφάλειας και αυτάρκειας της δικής μας χώρας.
Η εκπομπή του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου «Με το Πρώτο στην Ευρώπη και τον Κόσμο» ανέλυσε τα παραπάνω θέματα, με καλεσμένο τον Γιάννη Δούκα, Επ. Καθηγητή στο Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης, Αγροδιατροφής και Διαχείρισης Φυσικών Πόρων του ΕΚΠΑ.
www.ertnews.gr
Διαβάστε περισσότερα… Read More
