Ο Τραμπ αιφνιδίασε με τις δοκιμές πυρηνικών όπλων: Αντιδράσεις από Ρωσία και Κίνα – Τι σηματοδοτεί η αλλαγή στην αμερικανική πολιτική
Εντολή να ξεκινήσουν οι δοκιμές πυρηνικών όπλων στις ΗΠΑ, για πρώτη φορά, μετά από τριάντα χρόνια έδωσε ο Ντόναλντ Τραμπ, στέλνοντας ουσιαστικά μήνυμα σε Ρωσία και Κίνα.
Η Μόσχα αντιδρά επιφυλακτικά υποβαθμίζοντας το ζήτημα, ενώ το Πεκίνο ελπίζει οι ΗΠΑ να τηρήσουν το διεθνές μορατόριουμ.
Απάντηση Τραμπ στις ρωσικές δοκιμές πυρηνοκίνητου πυραύλου
Απάντηση στις δοκιμές εξελιγμένων ρωσικών όπλων φαίνεται ότι αναζητά ο πρώην πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, μετά την ανακοίνωση της Μόσχας ότι πραγματοποίησε επιτυχή δοκιμή του πυρηνοκίνητου πυραύλου “Μπουρεβέστνικ”.
Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, ο πύραυλος είναι τύπου κρουζ, διαθέτει απεριόριστη εμβέλεια και μπορεί να πετά σε χαμηλό ύψος, καθιστώντας δύσκολο τον εντοπισμό του από τα ραντάρ και την αναχαίτισή του από την αντιπυραυλική άμυνα.
Λίγο πριν από τη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Κίνας Σι Τζινπίνγκ, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι έδωσε εντολή στους στρατηγούς του να επανεκκινήσουν τις δοκιμές πυρηνικών όπλων, ώστε —όπως είπε— «οι Ηνωμένες Πολιτείες να μην μείνουν πίσω σε σχέση με τη Ρωσία και την Κίνα».
«Φαίνεται πως όλοι αυτοί κάνουν πυρηνικές δοκιμές. Έχουμε περισσότερα πυρηνικά όπλα από οποιονδήποτε. Δεν κάνουμε δοκιμές εδώ και πολλά χρόνια, αλλά με άλλους να κάνουν, νομίζω ότι είναι σωστό να κάνουμε κι εμείς», δήλωσε ο Τραμπ.
Η Ρωσία, πέρα από πυραύλους, δοκιμάζει και πυρηνοκίνητα υποβρύχια όπλα, όπως την τορπίλη «Ποσειδών», η οποία —σύμφωνα με ρωσικές πηγές— μπορεί να προκαλέσει ραδιενεργό τσουνάμι και να καταστρέψει ολόκληρες παράκτιες περιοχές.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν σταματήσει τις πυρηνικές δοκιμές από το 1992, και η πιθανότητα επανέναρξής τους, όπως σχολιάζουν αναλυτές, θα μπορούσε να ανατρέψει δεκαετίες αμερικανικής πολιτικής.
Η Μόσχα αντέδρασε επιφυλακτικά, υποβαθμίζοντας το ζήτημα. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πέσκοφ, τόνισε ότι «αν ο πρόεδρος Τραμπ εννοεί τις δοκιμές του Μπουρεβέστνικ, αυτό δεν είναι σε καμία περίπτωση πυρηνική δοκιμή».
Από την πλευρά της, η Κίνα εξέφρασε την ελπίδα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα τηρήσουν το διεθνές μορατόριουμ στις πυρηνικές δοκιμές, καλώντας σε αυτοσυγκράτηση και σεβασμό των διεθνών συμφωνιών.
Ο Τραμπ υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ διαθέτουν περισσότερα πυρηνικά όπλα από οποιαδήποτε άλλη χώρα —με τη Ρωσία δεύτερη και την Κίνα «τρίτη, αλλά αρκετά πίσω»—, ενώ υπενθύμισε πως η Ουάσινγκτον δεν έχει πραγματοποιήσει δοκιμές από το 1992.
Η δήλωσή του έρχεται λίγες ημέρες αφότου καταδίκασε τη Ρωσία για τη δοκιμή πυρηνοκίνητου πυραύλου «με απεριόριστη εμβέλεια».
Στην ανάρτησή του το βράδυ της Τετάρτης, ο Τραμπ αναγνώρισε την «τεράστια καταστροφική δύναμη» των πυρηνικών όπλων, αλλά υποστήριξε ότι δεν είχε «άλλη επιλογή» πέρα από την ανανέωση και εκσυγχρονισμό του αμερικανικού οπλοστασίου κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας.
Πρόσθεσε επίσης ότι «το κινεζικό πυρηνικό πρόγραμμα θα είναι ισότιμο μέσα σε πέντε χρόνια». Δεν παρείχε λεπτομέρειες για το πώς θα πραγματοποιηθούν οι δοκιμές, σημειώνοντας ωστόσο ότι «η διαδικασία θα ξεκινήσει άμεσα».
Η απόφαση σηματοδοτεί ενδεχόμενη ανατροπή της πάγιας αμερικανικής πολιτικής, καθώς η τελευταία δοκιμή πυρηνικού όπλου των ΗΠΑ πραγματοποιήθηκε το 1992, πριν από το μορατόριουμ που επέβαλε ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος Τζορτζ Χ. Ου. Μπους με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Η ανάρτηση του Τραμπ δημοσιεύθηκε λίγο πριν από την άφιξη του Σι στη Νότια Κορέα για την πρώτη δια ζώσης συνάντηση των δύο ηγετών από το 2019. Το μήνυμα φέρεται να δημοσιεύτηκε ενώ ο Τραμπ βρισκόταν, καθ’ οδόν για το αεροδρόμιο Γκιμχάε.
Μετά τη συνάντηση, ο Τραμπ δήλωσε στο Air Force One ότι οι τοποθεσίες των δοκιμών θα καθοριστούν αργότερα, τονίζοντας ωστόσο ότι είναι «ορθό» οι ΗΠΑ να αντιστοιχούν τις δοκιμές τους με εκείνες άλλων χωρών.
Το Σαββατοκύριακο, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι δοκίμασε επιτυχώς δύο νέα όπλα ικανά να φέρουν πυρηνικές κεφαλές — μεταξύ αυτών έναν πύραυλο που, σύμφωνα με το Κρεμλίνο, μπορεί να διαπεράσει τα αμερικανικά συστήματα άμυνας και ένα υποβρύχιο drone με την ονομασία Poseidon, ικανό να πλήξει τη δυτική ακτή των ΗΠΑ προκαλώντας ραδιενεργά κύματα στον ωκεανό. Οι δοκιμές αυτές, πάντως, δεν περιλάμβαναν πυρηνικές εκρήξεις.
Σύμφωνα με το αμερικανικό think tank Center for Strategic and International Studies (CSIS), η Κίνα έχει περίπου διπλασιάσει το πυρηνικό της οπλοστάσιο τα τελευταία πέντε χρόνια και αναμένεται να ξεπεράσει τις 1.000 κεφαλές έως το 2030.
Οι ΗΠΑ διαθέτουν περίπου 5.225 πυρηνικές κεφαλές, ενώ η Ρωσία περίπου 5.580, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Ελέγχου Εξοπλισμών (Arms Control Association).
Η δήλωση του Τραμπ έρχεται περίπου 100 ημέρες πριν από τη λήξη της Συνθήκης New START (Φεβρουάριος 2026), της τελευταίας συμφωνίας περιορισμού πυρηνικών όπλων μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, που επιτρέπει σε κάθε χώρα έως 1.550 κεφαλές σε διηπειρωτικούς πυραύλους.
Η τελευταία πυρηνική δοκιμή των ΗΠΑ πραγματοποιήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 1992, σε υπόγεια εγκατάσταση στη Νεβάδα, με την κωδική ονομασία Divider — η 1.054η συνολικά, σύμφωνα με το Εργαστήριο Λος Άλαμος.
Ο χώρος δοκιμών της Νεβάδα, περίπου 105 χιλιόμετρα βόρεια του Λας Βέγκας, εξακολουθεί να λειτουργεί υπό κρατικό έλεγχο.
Σύμφωνα με το Εθνικό Μουσείο Πυρηνικής Επιστήμης και Ιστορίας, «αν κριθεί αναγκαίο, ο χώρος μπορεί να επαναπιστοποιηθεί για δοκιμές πυρηνικών όπλων».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες εισήλθαν στην πυρηνική εποχή με τη δοκιμή Trinity το 1945, στην έρημο του Νέου Μεξικού, και λίγο αργότερα έγιναν η μόνη χώρα στον κόσμο που έχει χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα σε πόλεμο, με τους βομβαρδισμούς της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι τον Αύγουστο του ίδιου έτους.
Πυρηνικές δοκιμές σε «ισότιμη βάση» αλλά και αποπυρηνικοποίηση
Η τοποθέτηση του Τραμπ υποδηλώνει ενδεχομένως μια σημαντική αλλαγή στην αμερικανική πολιτική, η οποία —σύμφωνα με τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου— «τηρεί εθελοντικό μορατόριουμ στις πυρηνικές εκρήξεις από το 1992».
Κατά την πρώτη του προεδρική θητεία, η κυβέρνηση Τραμπ είχε δηλώσει ότι «δεν θα πραγματοποιήσει πυρηνική δοκιμή αυτή τη στιγμή».
Καμία από τις τρεις μεγάλες πυρηνικές δυνάμεις —Ηνωμένες Πολιτείες, Ρωσία και Κίνα— δεν έχει πραγματοποιήσει δοκιμή πυρηνικού όπλου μετά την Κίνα το 1996.
Η Ρωσία προχώρησε στην τελευταία της δοκιμή το 1990, ενώ οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν την τελευταία έκρηξη πυρηνικής συσκευής το 1992.
Η Βόρεια Κορέα διεξήγαγε την τελευταία πυρηνική δοκιμή παγκοσμίως το 2017.
Ωστόσο, οι πυρηνικές δυνάμεις συνεχίζουν να αναπτύσσουν και να δοκιμάζουν τα συστήματα μεταφοράς πυρηνικών κεφαλών.
Η ανακοίνωση του Τραμπ ήρθε λίγο μετά τη δήλωση του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, ότι η χώρα του δοκίμασε επιτυχώς τον πυρηνοκίνητο πύραυλο cruise «Burevestnik».
Η Βόρεια Κορέα είχε επίσης ανακοινώσει νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι λαμβάνει μέτρα για να ενισχύσει τη «πυρηνική μαχητική της ετοιμότητα», μετά από νέες δοκιμές πυραύλων cruise.
Στο μεταξύ, το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ πραγματοποίησε τον Σεπτέμβριο τέσσερις δοκιμές των πυρηνικά ικανών πυραύλων Trident.
Η Κίνα έχει κατασκευάσει τα τελευταία χρόνια τουλάχιστον τρεις νέες βάσεις εκτόξευσης διηπειρωτικών πυραύλων (ICBM) και το 2024 εκτόξευσε έναν πύραυλο στον Ειρηνικό Ωκεανό στο πλαίσιο δοκιμής.
Σύμφωνα με το CNN από το 2023 ότι ΗΠΑ, Ρωσία και Κίνα έχουν οικοδομήσει νέες εγκαταστάσεις και σκάψει νέα τούνελ στους χώρους πυρηνικών δοκιμών τους, σύμφωνα με δορυφορικές εικόνες.
«Υπάρχουν πραγματικά πολλές ενδείξεις που υποδηλώνουν ότι Ρωσία, Κίνα και Ηνωμένες Πολιτείες ίσως προετοιμάζονται να επαναλάβουν τις πυρηνικές δοκιμές», δήλωσε τότε στο CNN ο Τζέφρι Λιούις, καθηγητής στο Κέντρο Μελετών Μη Διάδοσης James Martin του Ινστιτούτου Διεθνών Σπουδών Middlebury.
Αντιδράσεις και ανησυχία για «κούρσα δοκιμών» – Καταδίκη από τους επιζώντες της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι
Εκπρόσωπος του κινεζικού Υπουργείου Εξωτερικών κάλεσε τις ΗΠΑ να απέχουν από τη διεξαγωγή πυρηνικών δοκιμών.
«Η Κίνα ελπίζει ότι οι ΗΠΑ θα εκπληρώσουν με σοβαρότητα τις υποχρεώσεις τους στο πλαίσιο της Συνθήκης για την Πλήρη Απαγόρευση των Πυρηνικών Δοκιμών και θα τιμήσουν τη δέσμευσή τους να αναστείλουν τις πυρηνικές δοκιμές», δήλωσε ο Guo Jiakun σε συνέντευξη Τύπου στο Πεκίνο.
Παρά την ανακοίνωσή του που ακουγόταν σαν κλιμάκωση, ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι θα ήθελε να δει «αποπυρηνικοποίηση» και «αποκλιμάκωση».
«Συζητάμε με τη Ρωσία για αυτό», δήλωσε ο Τραμπ, χωρίς όμως να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
ΟΝτάριλ Κίμπαλ, εκτελεστικός διευθυντής της Arms Control Association με έδρα την Ουάσινγκτον, επέκρινε αμέσως την ανακοίνωση του προέδρου και δήλωσε ότι ο Τραμπ «ήταν λάθος ενημερωμένος και εκτός πραγματικότητας».
Ο Κίμπαλ, σε αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν κανένα λόγο να ξαναρχίσουν τις δοκιμές πυρηνικών εκρηκτικών και ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 36 μήνες για να ξαναρχίσουν οι δοκιμές στην πρώην περιοχή δοκιμών στη Νεβάδα, όπου πραγματοποιήθηκαν οι τελευταίες υπόγειες εκρήξεις.
Εκτίμησε ότι η πρόθεση του Τραμπ «θα προκαλέσει έντονη αντίδραση από το κοινό στη Νεβάδα και από όλους τους συμμάχους των ΗΠΑ, ενώ θα μπορούσε να προκαλέσει μια αλυσιδωτή αντίδραση πυρηνικών δοκιμών από τους εχθρούς των ΗΠΑ και να καταστρέψει τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων», δήλωσε σε ανάρτηση του στο X.
Οι Ιάπωνες επιζώντες των αμερικανικών ατομικών βομβαρδισμών της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου καταδίκασαν την ανακοίνωση του Τραμπ.
«Η πράξη αυτή αντιτίθεται σθεναρά σε όλες τις χώρες που προσπαθούν να επιτύχουν έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά και ειρηνικό και δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να γίνει ανεκτή», δήλωσε ο Jiro Hamasumi, γενικός γραμματέας της Nihon Hidankyo, μιας οργάνωσης επιζώντων που κέρδισε το Νόμπελ Ειρήνης το 2024.
Πηγή CNN, Reuters, AP
www.ertnews.gr
Διαβάστε περισσότερα… Read More
