Ντίνος Χριστιανόπουλος: Τρία χρόνια χωρίς τον σπουδαίο ποιητή (video)

Στις 11 Αυγούστου 2020 έφυγε από τη ζωή ο σπουδαίος ποιητής, δοκιμιογράφος και φιλόλογος Ντίνος Χριστιανόπουλος (1931-2020). Εμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα για πρώτη φορά το 1949, στο περιοδικό της Θεσσαλονίκης «Μορφές» ενώ το 1950 κυκλοφόρησε την πρώτη ποιητική του συλλογή με τίτλο «Εποχή των ισχνών αγελάδων» (ποιήματα εμπνευσμένα από την Ιστορία, την Αγία Γραφή και το Βυζάντιο).

Η συνολική του παραγωγή καταμετρά πολλά λογοτεχνικά και φιλοσοφικά βιβλία, δοκίμια, μεταφράσεις και κριτικές ενώ ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το ιστορικό υπόβαθρο της πνευματικής Θεσσαλονίκης, με αξιοσημείωτες τις προσεγγίσεις του για το ρεμπέτικο τραγούδι. Μάλιστα από το 1958 ως το 1983 εξέδιδε το περιοδικό «Διαγώνιος».

Το 2011 τιμήθηκε με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για την προσφορά του τόσο στην πνευματική ζωή της Θεσσαλονίκης αλλά και γενικότερα στα ελληνικά γράμματα. Αρνήθηκε όμως να το παραλάβει παραπέμποντας στο περίφημο κείμενό του «Εναντίον» από το 1979, που ευρηματικά συνθέτει την αφήγηση των βιογραφικών αναφορών του.

Από την έκδοση της πρώτης ποιητικής του δουλειάς «Εποχή των ισχνών αγελάδων» μέχρι σήμερα ακολούθησε μια πορεία που σηματοδότησε τα Ελληνικά Γράμματα και το πνευματικό γίγνεσθαι της αγαπημένης του Θεσσαλονίκης, όπου γεννήθηκε το 1931.

Ας γνωρίσουμε μέσα από το Αρχείο της ΕΡΤ τον ποιητή Ντίνο Χριστιανόπουλο, τη σημαντικότητά του στα γράμματα και άλλες πτυχές της ζωής του, σε μια αυτοβιογραφική παρουσίαση όπου ο ίδιος με τον χειμαρρώδη λόγο του μιλά στη Βίκυ Φλέσσα και την εκπομπή «Στα Άκρα» για τα παιδικά του χρόνια στη Θεσσαλονίκη, τις επιρροές του, την ένδεια του πολέμου, για την ποίησή του και τις πνευματικές του ανησυχίες ενώ περιγράφει με τον μοναδικό τρόπο αφήγησής του ιστορίες που ενέπνευσαν το έργο του.

ΣΤΑ ΑΚΡΑ με τη Βίκυ Φλέσσα
ΝΤΙΝΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ – Α ΜΕΡΟΣ

(video)

Σε μια από τις σπάνιες τηλεοπτικές του εμφανίσεις αυτοβιογραφείται, σε δύο μέρη, ο ποιητής, δοκιμιογράφος και φιλόλογος Ντίνος Χριστιανόπουλος σε μια συνέντευξη που καταγράφει τη ζωή και τις σκέψεις του.

Στο Α΄ μέρος της συνέντευξής του στη Βίκυ Φλέσσα ο Ντίνος Χριστιανόπουλος με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου του «Θεσσαλονίκην, οὖ μ’ ἐθέσπισεν» με αυτοβιογραφικά του κείμενα, αναφέρεται στη σχέση του με τη Θεσσαλονίκη και με την πνευματική της ζωή ενώ σχολιάζει τη σύγχρονη εικόνα της πόλης. 

Θυμάται τα παιδικά του βιώματα και περιγράφει στιγμές της ζωής εκεί από το 1924, οπότε έφτασαν οι γονείς του πρόσφυγες μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών με τη Συνθήκη της Λωζάνης. Ξεδιπλώνει αναμνήσεις και ευαισθησίες της παιδικής του ηλικίας που τον ακολούθησαν στην υπόλοιπη ζωή του και αφηγείται εμπειρίες μέσα από τις οποίες προέκυψαν τα ποιήματά του, όπως από τα σχολικά του χρόνια στη Θεσσαλονίκη, τις εστίες ρουμανικής προπαγάνδας στη Θεσσαλονίκη πριν από τον πόλεμο και τη σχέση του παιδιά άλλων εθνικοτήτων.

Μιλά, επίσης, για τις καταβολές του οικογενειακού του περιβάλλοντος και εξηγεί πώς οι γονείς του συνέβαλαν στα σωστά ελληνικά του. Η αφήγησή του επικεντρώνεται επίσης στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής και στον παρ’ ολίγο θάνατο από την πείνα.

Σχετικά με το έργο του, διαβάζει μικρά πεζογραφήματα από το βιβλίο του «Οι Ρεμπέτες του Ντουνιά» και αφηγείται αληθινά περιστατικά. Εκτενής αναφορά γίνεται στο μεταφραστικό του έργο πάνω στα βυζαντινά κείμενα, όπως τα τροπάρια της νεκρώσιμης ακολουθίας του Ιωάννη Δαμασκηνού και το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, στη μετάφραση του οποίου ασκήθηκε επί σαράντα χρόνια ώσπου να ολοκληρωθεί. Αλλού, σχολιάζει την απομάκρυνση των Νεοελλήνων από τις παραδοσιακές πολιτιστικές τους αξίες και υπογραμμίζει την ανάγκη να βρουν την ταυτότητά τους.

Το τελευταίο μέρος εστιάζεται στο ποιητικό του έργο. Συγκρίσιμος ως προς την μικρή ποιητική παραγωγή με τον Κωνσταντίνο Καβάφη, ο ίδιος ο Χριστιανόπουλος θεωρεί τον εαυτό του μαθητή του Καβάφη, όμως τονίζει τη διαφοροποίησή του στην πορεία σε σχέση με το έργο του Αλεξανδρινού ποιητή.

Σχολιάζει, επίσης, το ύφος και τη γλώσσα του ποιητικού του έργου που στάθηκε η αιτία για την έντονη καταδίωξη που υπέστη από το χώρο της Εκκλησίας, θεωρώντας βέβηλα τα ποιήματά του. Στο πλαίσιο αυτό της συζήτησης, κάνει αναφορά στην επίδραση που άσκησαν στην ηθική και την ιδεολογία του  τα κατηχητικά σχολεία.

Κατά τη διάρκεια της εκπομπής απαγγέλλονται ποιήματά του. Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος διαβάζει το «Αίσθημα» (ενότητα Νεκρή πιάτσα, από τη συλλογή Πεζά ποιήματα εκδ. Ιανός 2004) και το επίσης πεζό ποίημα «Ανταλλάξιμοι 1924» (από τη συλλογή Η πιο βαθιά πληγή). Περιλαμβάνεται επίσης ποίημα του Θεσσαλονικιού ποιητή Φαίδωνα Πολίτη («Βουτιά Θανάτου»).

Σκηνοθεσία: Κώστας Διαμαντής
Αρχισυνταξία-δημοσιογραφική επιμέλεια: Βίκυ Φλέσσα
Έτος παραγωγής: 2011

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More