Ιταλία: Η Rai στο στόχαστρο ύστερα από πρόσκληση στον Ζελένσκι στο Φεστιβάλ του Σανρέμο

Ανταπόκριση από την Ιταλία για την ΕΡΤ: Κρίστιαν Μαυρής

Αν υπάρχει ένας ‘ιερός’ θεσμός στην Ιταλική μουσική σκηνή, αυτό είναι σίγουρα το Φεστιβάλ του Σανρέμο. Η ομώνυμη πόλη της Δυτικής Λιγουρίας φιλοξενεί φέτος στο θέατρο Άριστον την 72η έκδοση του Φεστιβάλ του ιταλικού τραγουδιού, το οποίο είναι υψίστης σημασίας για την Ιταλική μουσική σκηνή. Πέρα του ότι μερικά ανάμεσα στα πιο ηχηρά ονόματα της μοντέρνας ιστορίας της Ιταλικής μουσικής πέρασαν από το palcoscenico του Σανρέμο, οι νικητές γίνονται αυτόματα οι εκπρόσωποι στο διαγωνισμό της Eurovision.

Στην Ιταλία, μια από τις ‘σταθερές αξίες’ είναι οι συζητήσεις που λαμβάνουν χώρα γύρω από το φεστιβάλ. Από τις (συνήθως υψηλές) απολαβές των παρουσιαστών έως και την επιλογή των καλλιτεχνών, περνώντας από τους προσκεκλημένους, δεν είναι λίγες οι φορές που τα ‘περί Σανρέμο’ αποτέλεσαν …τροφή για memes, στο σημείο που η ίδια η μουσική περνά συχνά σε δεύτερη μοίρα.

Η (αυτο-)πρόσκληση του Ζελένσκι στο Φεστιβάλ

Φέτος όμως η διαμάχη φαίνεται να πέρασε σε ένα νέο επίπεδο, εφόσον πριν από λίγες μέρες τα Ιταλικά ΜΜΕ μετέδωσαν την είδηση πως στις 11 Φεβρουαρίου – βραδιά του τελικού του Φεστιβάλ – θα προβληθεί μήνυμα του Ουκρανού Προέδρου Ζελένσκι.

Ο Μπρούνο Βέσπα, ιστορικός δημοσιογράφος και παρουσιαστής της εκπομπής Porta a Porta – βιτρίνα πολιτικών και διασήμων εδώ και δύο δεκαετίες στο Ιταλικο δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο – σε συνέντευξή του στην Corriere della Sera, διηγήθηκε πως πριν από το ταξίδι του στην Ουκρανία “ο Ζελένσκι μας ενημέρωσε ότι θα ήθελε να συμμετάσχει στο Φεστιβάλ”.

Μια ιδέα που “δεν είναι κάτι καινούργιο γι’ αυτόν” εφόσον τα μηνύματά του προβλήθηκαν στο Φεστιβάλ Βενετίας, στις Κάννες και στις Χρυσές Σφαίρες. Έτσι, κατόπιν συζήτησης με την ανώτατη διοίκηση της Rai και με τον καλλιτεχνικό διευθυντή Amadeus, η Ιταλική δημόσια τηλεόραση κατέληξε με την πρόσκληση του Ζελένσκι την βραδιά του τελικού της μουσικής εκδήλωσης.  

Μια πρόσκληση, η οποία φέρνει ναι μεν άρωμα αυτοπρόσκλησης, αφετέρου δε πυροδότησε σφοδρότατες διαμάχες και αντιπαραθέσεις σε πολιτικό και καλλιτεχνικό εύρος. 

Οι υπέρ και οι κατά της παρέμβασης του Ζελένσκι

Ανάμεσα στους πρώτους σχολιαστές της είδησης ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Ματέο Σαλβίνι: “Ελπίζουμε το Σανρέμο να παραμείνει το Ιταλικό Φεστιβάλ τραγουδιού και τίποτα άλλο. (Στη Rai) Θα έκαναν τις εκτιμήσεις τους. Αυτό που ελπίζω είναι ότι ο πόλεμος θα τελειώσει το συντομότερο δυνατό, και η σκηνή στην ‘πόλη των λουλουδιών’ (Σανρέμο) θα παραμείνει αφιερωμένη στη μουσική”.

Αν και πολιτικά πολύ μακριά από τον Σαλβίνι, σε παρόμοιο μήκος κύματος εκφράστηκε και ο επικεφαλής του κόμματος Δράση, Κάρλο Καλέντα, ο οποίος μέσω των κοινωνικών δικτύων σχολίασε πως “δεν υπάρχει αμφιβολία για τη γραμμή υποστήριξής μας προς την Ουκρανία. Ωστόσο, θεωρώ ότι είναι λάθος να συνδυάζεται μια μουσική εκδήλωση με το μήνυμα του προέδρου μιας χώρας που βρίσκεται σε πόλεμο’”.

Ο ηγέτης του Κινήματος 5 Αστέρων και τέως πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζουζέπε Κόντε, εκφράστηκε με περισσότερη επιφύλαξη. “Χάρηκα πολύ όταν ο Πρόεδρος Φίκο (πρώην πρόεδρος του Κοινοβουλίου) πήρε την πρωτοβουλία να καλέσει τον πρόεδρο Ζελένσκι για να μιλήσει στο Ιταλικό Κοινοβούλιο. Αντιθέτως, ειλικρινά δεν θεωρώ ότι είναι τόσο απαραίτητο για τον Πρόεδρο Ζελένσκι να βρίσκεται σε ένα ‘ελαφρύ πλαίσιο’ όπως το Σανρέμο”.

Πιο υποστηρικτικός της παρέμβασης του Ζελένσκι ο δήμαρχος της Φλωρεντίας, Ντάριο Ναρντέλα, ο οποίος μάλιστα στο δίκτυο La7 την περασμένη εβδομάδα δήλωσε: “Δεν πιστεύω η πρόσκληση του Ζελένσκι να συνδέεται με το γεγονός ότι το Σανρέμο φαίνεται τώρα να υποστηρίζει την αποστολή των Leopard 2 από τη Γερμανία, αντίθετα η πρόσκλησή του είναι μια χειρονομία, τουλάχιστον έτσι την εκλαμβάνω εγώ, προσοχής και αλληλεγγύης προς τον ουκρανικό λαό”.

Ενώ λοιπόν ο παρουσιαστής Μπρούνο Βέσπα δηλώνει έκπληκτος – “Ειλικρινά, δεν καταλαβαίνω όλο αυτό το θόρυβο για μια σύντομη παρέμβαση του Ζελένσκι στο Φεστιβάλ (…) λυπάμαι για αυτή την κακία προς έναν άνθρωπο που αγωνίζεται με εξαιρετικό θάρρος για τη διαφύλαξη της ελευθερίας του λαού του από μια πολύ βαριά επίθεση” τόνισε σε πρόσφατη παρέμβαση σε τηλεοπτική εκπομπή – οι αντιδράσεις για την πρωτοβουλία της Rai πέρασαν ήδη σε ένα ευρύτερο επίπεδο.

Όπως μετέδωσε το ειδησεογραφικό πρακτορείο ANSA προ ολίγων ημερών, η Ένωση Χρηστών Ραδιοφώνου και Τηλεόρασης υπέβαλε προειδοποίηση στη Rai, ζητώντας της να μην επιτρέψει τη συμμετοχή του Ουκρανού προέδρου, διότι “το (θέατρο) Ariston δεν μπορεί να γίνει σκηνικό πολιτικής προπαγάνδας”. Επίσης, η La Repubblica μεταδίδει πως η Ένωση Καταναλωτών Radiotv προειδοποίησε τη Rai πως η πρόσκληση προς τον Πρόεδρο της Ουκρανίας κινδυνεύει να προδώσει την αποστολή του Φεστιβάλ, ακόμη και να “ενθαρρύνει το φυλετικό μίσος”.

Αξιοσημείωτο γεγονός αποτελεί το μανιφέστο διαμαρτυρίας κατά της τηλεοπτικής παρέμβασης του Ζελένσκι στο Φεστιβάλ που συνυπέγραψε μια μεγάλη ομάδα διανοουμένων. Προ ημερών η ομάδα μάλιστα δήλωσε έτοιμη να κατέβει στους δρόμους του Σανρέμο το Σάββατο 11 Φεβρουαρίου, βραδιά της ομιλίας του Ζελένσκι και του τελικού του Φεστιβάλ τραγουδιού. Πρόκειται για σημαντικά ονόματα των τεχνών, της πολιτικής και της δημοσιογραφίας, από τον Μόνι Οβάντια (“Το μήνυμα που στέλνουμε στον Πούτιν είναι ότι θέλουμε να τον συντρίψουμε”) ως τον Αλεσάντρο Ντι Μπατίστα (ο ‘φιλόσοφος’ των πρώτων ημερών του Κινήματος 5 Αστέρων) και τον δημοσιογράφο Μάριο Τζιορντάνο.

Στο μανιφέστο διαβάζει κανείς πως “μάθαμε με δυσπιστία ότι θα μιλήσει ο Ζελένσκι, αρχηγός Κράτους μιας από τις δύο χώρες που διεξάγουν σήμερα τον αιματηρό πόλεμο στο Ντονμπάς. Ένας τρομερός πόλεμος που υποδαυλίζεται από ανεύθυνες αποστολές όπλων και ανεκδιήγητα οικονομικά και γεωστρατηγικά συμφέροντα, ο οποίος έχει σύνθετους λόγους, συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι το ΝΑΤΟ πήγε να ‘γαβγίσει στα σύνορα της Ρωσίας’ (έκφραση που χρησιμοποίησε ο Πάπας Φραγκίσκος) και που, ως Ιταλοί, έχουμε συνταγματικό καθήκον να αποκηρύξουμε’’.

Η (ριψοκίνδυνη) λύση της Rai

Η λύση που βρήκε η Rai είναι να προβεί σε μαγνητογράφηση του δίλεπτου μηνύματος του Ουκρανού προέδρου Ζελένσκι ώστε το περιεχόμενο να εξεταστεί πριν την προβολή του. Όπως σημειώνει η La Repubblica, στην πραγματικότητα η διαδικασία αποτελεί “μέρος του συντακτικού ελέγχου”.
Όμως, “δεδομένου ότι αυτή τη φορά εμπλέκεται ένας πόλεμος, καθώς και μια πολιτική σύγκρουση (…) το έργο της προληπτικής επαλήθευσης θα είναι ακόμη πιο ακριβές”.Η διαδικασία θα αφήσει αρκετό χρόνο ώστε να γίνει μια παρέμβαση εις περίπτωση που προκύψουν κρίσιμα σημεία, και ενδεχομένως να το δει και ο ίδιος ο ΔΣ της Rai, Κάρλο Φουόρτες.

Βέβαια, αν αυτό λύνει ένα πρόβλημα έστω και εν μέρει, από την άλλη το θέμα γίνεται ακόμη πιο λεπτό, και μάλιστα περνά σε ένα διαφορετικό επίπεδο. Όπως τονίζει η La Repubblica “τι θα συνέβαινε αν τα λόγια του Ουκρανού προέδρου δεν ήταν της αρεσκείας του; Θα λογοκρίνονταν, με το ρίσκο να ανοίξει μια διεθνής κρίση; Ή να μεταδοθεί ούτως ή άλλως;”

Ίδωμεν. Ή, όπως λένε οι Ιταλοί στην καθομιλουμένη “perché Sanremo é Sanremo” – γιατί το Σανρέμο είναι το Σανρέμο.

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More