Η σφαγή των Κερδυλίων  στις  17 Οκτωβρίου 1941

Μόνο τα πρόσωπα χαροκαμένων γυναικών και ορφανών παιδιών αποτυπωμένα στον φακό, έμειναν να θυμίζουν την αγριότητα του πολέμου και τις αιματοβαμμένες σελίδες της ιστορίας.

Ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ Βασίλης Αναστασιάδης, με το ρεπορτάζ του συνεισφέρει στην απότιση φόρου τιμής στα θύματα της σφαγής των Κερδυλίων.   

Μαρτυρίες από το πρόσφατο παρελθόν της γερμανικής κατοχής και της εκτελέσεως όλων των ανδρών ηλικίας από 15 έως  60 ετών από τους ναζί, που υπολογίζονται σε περίπου 220 με 230.

Ο Γιάννης Παπασυμεών, καθηγητής στο λύκειο Μαυροθάλασσας –συγγραφέας, διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε αναφορά του γεγονότος στα βιβλία της ιστορίας και ενήργησε ενημερώνοντας τους αρμοδίους. Όπως λέει στόχος ήταν να καταγράψει τις μνήμες των επιζώντων, όσων απέμειναν. Κυρίως τα παιδιά των εκτελεσθέντων.  

«Ο θόρυβος από τα πολυβόλα και η απουσία του πατέρα ήταν αυτά που χαράχθηκαν στο μυαλό των μικρών παιδιών». Στα δυο χωριά Άνω και Κάτω Κερδύλια, από όπου πέρασε ο όλεθρος δεν ακούστηκε για μια γενιά η λέξη πατέρας.

Κατά την έρευνά του ο κ. Παπασυμεών, κατέγραψε όσα θυμόντουσαν οι διασωθέντες εκείνης της ημέρας της 17ης Οκτωβρίου 1941. Τους υπερήλικες τους έκλεισαν στο σχολείο και όταν ο γερμανός φρουρός ένας νεαρός άκουσε τον θόρυβο από τα μυδράλια έπεσε στο έδαφος κλαίγοντας. Ήταν δείγμα του ανθρωπισμού που δεν κατάφεραν να σκοτώσουν οι διαταγές της καγκελαρίας, ακόμη και εναντίον εκείνων των γερμανών στρατιωτών που αρνιόντουσαν να εκτελέσουν τις απεχθείς διαταγές του Χίτλερ.

Οι συμπτώσεις στην ιστορία αφορούν μόνον τους αφελείς. Ένα ανάλογο τραγικό συμβάν έλαβε χώρα το ίδιο διάστημα σε μεγαλύτερη έκταση στην Γιουγκοσλαβία. Ήταν η μαζική σφαγή περίπου 2.000 κατοίκων της κατεχόμενης πόλης του Κράλιεβο μεταξύ 15ης και 20ης Οκτωβρίου 1941. «Εφαρμόστηκε η απόφαση, που είχε μόλις εκδοθεί από την Ανώτατη Διοίκηση της Βέρμαχτ, βάσει της “Directive No. 312”, του Χίτλερ της 16ης Σεπτεμβρίου 1941, βάση της οποίας ελήφθησαν μέτρα σε όλες τις κατεχόμενες περιοχές: εκατό εκτελέσεις για κάθε νεκρό Γερμανό αξιωματικό ή στρατιώτη, πενήντα για κάθε τραυματία».[1] .

Στο Κράλιεβο όλοι οι άνδρες ηλικίας μεταξύ 14 και 60 ετών συνελήφθησαν και υποχρεώθηκαν να  σκάψουν ομαδικούς τάφους, στους οποίους τους έριξαν μετά την εκτέλεση. Οι γερμανοί κατάλαβαν ότι οι μαζικές δολοφονίες ήταν αναποτελεσματικές και προκαλούσαν ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα, καθώς οδήγησαν τους ντόπιους στα χέρια των ανταρτών. Και στο Κράλιεβο κυκλοφορεί μια αντίστοιχη ιστορία όπως αυτή στα Κερδύλια. Ο γερμανός στρατιώτης που έκλαψε για τις εκτελέσεις λεγόταν Joseph Schultz και λέγεται ότι εκτελέστηκε.[2] Αυτό που κάποιοι θα αποκαλούσαν ευαισθησία οι γερμανοί το όρισαν ως άρνηση εκτέλεσης εντολής (Befehlsnotstand).

Τα γεγονότα προκλήθηκαν και οι μύθοι δημιουργήθηκαν σε συγκεκριμένες συντεταγμένες γεωγραφικές και πολιτικές.

Τα γεγονότα από το καλοκαίρι του 1939 έως το 1941 εξελίχθηκαν με μορφή χιονοστιβάδας για τον κόσμο. Μέσα σε έναν χρόνο εις εκ των δυο συνυπογραψάντων το περίφημο Σύμφωνο επιχείρησε να προδώσει τον εταίρο του, υπέστη την μήνιν του, και εξ ανάγκης υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει το φασιστικό στρατόπεδο. Αυτή όμως είναι μεγάλη ιστορία.

[1] Stevan K. Pavlowitch, Hitler’s new disorder- Τhe Second World War in Yugoslavia, Columbia University Press, New York 2008, σ. 61

[2] Carl Bethke, Das Bild des deutschen Widerstandes gegen Hitler In (ex-) Jugoslawien (Der Fall Schulz –Η υπόθεση Σούλτς), Gesellschaft für serbisch-deutsche Zusammenarbeit, 2002.

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More