Η προϊστορία του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος ποδοσφαίρου

Το 17ο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου στα γήπεδα της Γερμανίας είναι πια γεγονός, κι αναμένεται να τραβήξει τα φώτα της παγκόσμιας αθλητικής κοινής γνώμης για ένα μήνα (14 Ιουνίου-14 Ιουλίου), να προσφέρει δυνατές συγκινήσεις στους φιλάθλους και να αναδείξει φυσικά τον νέο Πρωταθλητή Ευρώπης, που θα παραλάβει τα σκήπτρα από την Ιταλία, νικήτρια της προηγούμενης διοργάνωσης στα γήπεδα της Αγγλίας το 2021, μια χρονιά αργότερα από το 2020 λόγω κορονοϊού. Θα παραδώσει όμως τα σκήπτρα η Ιταλία ή θα κάνει την έκπληξη για δεύτερη σερί διοργάνωση; Θα φανεί στα γήπεδα της Γερμανίας.

Πολυνίκες της διοργάνωσης είναι η Γερμανία και η Ισπανία με τρία τρόπαια αμφότερες, αλλά οι πιθανότητες δεν είναι ακριβώς με το μέρος τους να τα καταφέρουν σε αυτό το Euro, παρότι τα προγνωστικά δίνουν τη Γερμανία λόγω έδρας να τα καταφέρει.

Μέχρι και το 1980 η διοργάνωση λεγόταν Κύπελλο Εθνών Ευρώπης και από το 1984, πήρε το όνομα Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου, το πρώτο μάλιστα το κατέκτησε η περίφημη Γαλλία του Μισέλ Πλατινί. ΄Εκτοτε η Γαλλία κατέκτησε άλλο ένα, το 2000 και είναι ένα από τα φαβορί για να το κατακτήσει και τώρα.

Το πρώτο Κύπελλο Εθνών κατέκτησε η Σοβιετική Ένωση το 1960 στα γήπεδα της Γαλλίας, σε μια διοργάνωση πάντως στην οποία συμμετείχαν μόνο 17 χώρες, με απούσες τις πιο δυνατές ομάδες της Ευρώπης. Δεν δήλωσαν συμμετοχή οι τέσσερις βρετανικές ομοσπονδίες (Αγγλία, Σκωτία, Ουαλία, Βόρεια Ιρλανδία), η παγκόσμια πρωταθλήτρια του 1954 Δυτική Γερμανία, η φιναλίστ του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1958 Σουηδία, η Ιταλία και η Ολλανδία.

Όλα αυτά τα 64 χρόνια ο θεσμός έχει χαρίσει ανείπωτες στιγμές ενθουσιασμού στους ποδοσφαιρόφιλους, ανέδειξε σπουδαίους παίκτες και ομάδες (ποιος δεν θυμάται την Τσεχοσλοβακία το 1976 όταν στα γήπεδα της τότε Γιουγκοσλαβίας νίκησε το μεγάλο φαβορί Δυτική Γερμανία με το αλησμόνητο πέναλτι του Πανένκα;), αλλά και εκπλήξεις όπως το έπος της Ελλάδας του Ότο Ρεχάγκελ στα γήπεδα της Πορτογαλίας το 2004 που παραμένει ως η μεγαλύτερη έκπληξη όλων των εποχών στο ποδόσφαιρο σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ποιος επίσης μπορεί να ξεχάσει αυτό που συνέβη το 1992, όταν η Δανία κατέκτησε το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα στη Σουηδία, αντικαθιστώντας για πολιτικούς λόγους την Γιουγκοσλαβία… λίγες ημέρες πριν την έναρξη με τους διεθνείς παίκτες να είναι σε διακοπές!

Για τους λάτρεις των στατιστικών, η μόνη εθνική ομάδα ως τώρα που έχει κατακτήσει δύο σερί τίτλους ήταν η εκπληκτική τότε Ισπανία το 2008 και το 2012, και ενώ στο μεσοδιάστημα είχε στεφθεί και Παγκόσμια Πρωταθλήτρια στη Νότια Αφρική το 2010!

Το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα χάρισε στους φιλάθλους αξέχαστες στιγμές το 1988 με την εκπληκτική Ολλανδία του Μάρκο Φαν Μπάστεν και του Ρουντ Γκούλιτ και πόσες ακόμη στιγμές που μόνο το ποδόσφαιρο μπορεί να προσφέρει.

Στις πρώτες δύο διοργανώσεις (1960, 1964) οι ομάδες έπειτα από κλήρωση αγωνίζονταν σε διπλούς αγώνες νοκ-άουτ μέχρι τα ημιτελικά. Ακολουθούσε η τελική φάση στην έδρα μιας από τις τέσσερις χώρες, που περιλάμβανε τους δυο ημιτελικούς, τον μεγάλο τελικό και τον αγώνα για την τρίτη θέση.
Από την τρίτη διοργάνωση (1968) κι έπειτα η προκριματική φάση διεξάγεται σε ομίλους. Έως το 1976 οι όμιλοι ήταν οκτώ. Οι πρώτοι των ομίλων αγωνίζονταν στα προημιτελικά σε διπλούς αγώνες νοκ-άουτ και μόνο τέσσερις ομάδες αγωνίζονταν στην τελική φάση που διεξαγόταν στην έδρα μιας από τις τέσσερις χώρες.

Από το 1980 οι ομάδες της τελικής φάσης έγιναν οκτώ, που προκρίνονταν από επτά προκριματικούς ομίλους, ενώ η διοργανώτρια χώρα συμμετείχε απευθείας στην τελική φάση. Οι οκτώ ομάδες αγωνίζονταν σε δυο ομίλους. Το 1980 οι πρώτοι των ομίλων αγωνίστηκαν στον τελικό και οι δεύτεροι στον μικρό τελικό για την 3η θέση. Από το 1984 έως το 1992, οι δύο πρώτοι των ομίλων αγωνίζονταν στους ημιτελικούς, ενώ καταργήθηκε ο αγώνας της 3ης θέσης ως άνευ σημασίας.
Από το 1996 οι ομάδες της τελικής φάσης έγιναν δεκαέξι, οι οποίες προκρίνονταν από προκριματικούς ομίλους, ενώ η διοργανώτρια χώρα συμμετείχε απευθείας στην τελική φάση. Το 2000 (Βέλγιο / Ολλανδία), το 2008 (Αυστρία / Ελβετία) και το 2012 (Πολωνία / Ουκρανία) η τελική φάση ανατέθηκε σε δύο χώρες. Οι 16 ομάδες της τελικής φάσης αγωνίζονταν σε τέσσερις ομίλους και στη συνέχεια οι δυο πρώτες κάθε ομίλου αγωνίζονταν σε αγώνες νοκ-άουτ από τα προημιτελικά έως τον τελικό.
Από το 2016 και έπειτα, οι ομάδες της τελικής φάσης αυξήθηκαν σε 24. Χωρίζονται σε έξι ομίλους των τεσσάρων ομάδων και την πρόκριση για τη φάση των 16 παίρνουν οι δύο πρώτες κάθε ομίλου καθώς και οι τέσσερις καλύτερες τρίτες.

Oι τελικοί

1960 (Γαλλία): Ε.Σ.Σ.Δ. – Γιουγκοσλαβία 1 – 1, 2 – 1 παράταση
1964 (Ισπανία): Ισπανία – Ε.Σ.Σ.Δ. 2 – 1
1968 (Ιταλία): Ιταλία – Γιουγκοσλαβία 1 – 1, 2 – 0 επαναληπτικός
1972 (Βέλγιο): Γερμανία – Ε.Σ.Σ.Δ. 3 – 0
1976 (Γιουγκοσλαβία): Τσεχοσλοβακία – Γερμανία 2 – 2, 5 – 3 πέναλτυ
1980 (Ιταλία): Γερμανία – Βέλγιο 2 – 1
1984 (Γαλλία): Γαλλία – Ισπανία 2 – 0
1988 (Γερμανία): Ολλανδία – Ε.Σ.Σ.Δ. 2 – 0
1992 (Σουηδία): Δανία – Γερμανία 2 – 0
1996 (Αγγλία): Γερμανία – Τσεχία 1 – 1, 2 – 1 παράταση (χρυσό γκολ)
2000, (Ολλανδία-Βέλγιο): Γαλλία – Ιταλία 1 – 1, 2 – 1 παράταση (χρυσό γκολ)
2004 (Πορτογαλία): Ελλάδα – Πορτογαλία 1 – 0
2008 (Ελβετία-Αυστρία): Ισπανία – Γερμανία 1 – 0
2012 (Πολωνία-Ουκρανία): Ισπανία – Ιταλία 4 – 0
2016 (Γαλλία): Πορτογαλία – Γαλλία 0 – 0, 1 -0 παράταση
2021 (Αγγλία): Ιταλία – Αγγλία 1 – 1 (3 – 2 πεν.)

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More