Η εποχή των πολυκρίσεων, το τυχαίο και η κοινωνιοφυσική – Συνέντευξη με τον Ελληνοκαναδό Καθηγητή Πάρι Αρνόπουλο

Στην εποχή των «πολυκρίσεων» που ζούμε νέα ερμηνευτικά εργαλεία είναι απαραίτητα προκειμένου να υπάρξει κατανόηση των εξελίξεων και της πολυπλοκότητας που βιώνουμε. Για το λόγο αυτό έχει προταθεί μια διεπιστημονική πλέον προσέγγιση των προβλημάτων. Κι αυτό σε ένα βαθμό συμβαίνει στον χώρο των κοινωνικών επιστημών, με τη συνεργασία οικονομολόγων, πολιτικών επιστημόνων, κοινωνιολόγων, διεθνολόγων κλπ. Πιο σπάνια, όμως, είναι η συνέργεια των κοινωνικών επιστημών με τις θετικές επιστήμες, όπως η φυσική και τα μαθηματικά, η οποία μπορεί να δώσει μια πιο μακροσκοπική θεώρηση της κοινωνίας, αλλά και τη συσχέτιση των κανόνων που λειτουργεί με εκείνους τους νόμους που διέπουν τη φύση.

Επίσης, διετέλεσε σύμβουλος στον Ο.Η.Ε. τον Ο.Ο.Σ.Α, την UNESCO και το Υπουργείο Εξωτερικών του Καναδά. Ακόμη, υπήρξε πρόεδρος του Καναδικού Σωματείου Ειρήνης, του Καναδικού Σωματείου Μελλοντικών Σπουδών, του Καναδικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων και του Συνδέσμου για τον Ο.Η.Ε. Ένα από τα γνωστότερα έργα του διεθνώς είναι το «Κοινωνιοφυσική-Ο Κόσμος και το Χάος στη φύση και τον πολιτισμό», το οποίο δυστυχώς δεν έχει μεταφραστεί στα ελληνικά. Ωστόσο, στην Ελλάδα κυκλοφορούν τα βιβλία του  «Εξωπολιτικά -Πόλις, έθνος, κόσμος: Η εξωτερική πολιτική των αρχαίων Ελλήνων-Εκδόσεις Leader Books”  και  «Η Μεσόγειος στις αρχές του 21ου αιώνα-Εκδόσεις ΖΗΤΗ».  

Ο καθηγητής Αρνόπουλος ήταν καλεσμένος στην εκπομπή του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου «Με το Πρώτο στην Ευρώπη και τον Κόσμο» (Πρώτο Πρόγραμμα Σάββατα και Κυριακές 12.00-13.00) και όπου τοποθετήθηκε για μια σειρά ζητήματα, όπως:  

Για την πρωτοφανή, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, κατάσταση που ζούμε πολλαπλών κρίσεων με διεθνείς διαστάσεις (ταυτόχρονα γεωπολιτικών, οικονομικών, οικολογικών, υγειονομικών, μεταναστευτικών κλπ.) με αποτέλεσμα πολλοί αναλυτές να μιλούν για μια «πολυκρίση» όχι εύκολα διαχειρίσιμη. Ο ίδιος σαν επιστήμων που έχει μελετήσει την πολυπλοκότητα στις κοινωνίες διαμέσου της πολυπλοκότητας στη φύση, ρωτήθηκε πως βλέπει αυτή την κατάσταση, αν υπήρξαν άλλα τέτοια  προηγούμενα στην ανθρωπότητα και πως αντιμετωπίστηκαν;

Εξήγησε επίσης πως στην κοινωνία, όπως και στην φύση, υπάρχει εντροπία, η οποία εισάγει στα ανθρώπινα συστήματα χαοτικές τάσεις κατά το μοντέλο των φυσικών συστημάτων και από τις οποίες τάσεις δεν μπορεί να αποκλειστεί η τυχαιότητα. Έτσι, όπως ισχύει στο σύμπαν, μπορεί να συμβεί και στην κοινωνία τυχαία το οτιδήποτε σε σχέση με όλα τα ζητήματα, προβλήματα και φαινόμενα που μας απασχολούν στη σύγχρονη εποχή, στα πλαίσια της πολυκρίσης. 

Αναφέρθηκε, ακόμη, στο έργο του που βασίζεται στη συνάντηση και συνέργεια των φυσικών επιστημών με τις κοινωνικές. Στο πλαίσιο αυτό έχει προτείνεται η χρήση της «κοινωνιοφυσικής» για μια «κοινωνιοκυβερνητική», προκειμένου να υπάρξει ένας απαραίτητος κοινωνικός έλεγχος πάνω στην εντροπική τάση των ανθρώπινων συστημάτων.  

Στη συζήτηση ερωτάται επίσης για τη γνώμη που έχει αναφορικά με την εξέλιξη της τεχνολογίας και ιδίως για την αλματώδη ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης, η οποία αρχίζει να ανησυχεί. Μιλά ακόμη για τη δημιουργία κβαντικών υπολογιστών, που όταν γίνουν χρηστικοί θα δώσουν πολύ περισσότερες δυνατότητες από τη σημερινή συμβατική υπολογιστική τεχνολογία.

Τέλος, ο κ. Αρνόπουλος αναφέρεται στον κύκλο ετήσιων διαλέξεων/εκδηλώσεων που πρόκειται να ξεκινήσουν από το φθινόπωρο στο Καναδικό Ινστιτούτο Αθηνών, με δική του οικονομική υποστήριξη. Κάθε χρόνο θα επιλέγεται ένα πρωτότυπο θέμα που θα συνδυάζει τους σκοπούς του Ινστιτούτου για μελέτη της Κλασσικής Ελλάδας με σύγχρονα ζητήματα. Και το πρώτο θέμα θα είναι τα συμπεράσματα που μπορούν να βγουν και να είναι χρήσιμα και για τη σημερινή εποχή από την Εξωτερική Πολιτική των Αρχαίων Ελλήνων. Σε σχέση με το θέμα αυτό ο ίδιος έχει εκδώσει το προαναφερόμενο έργο «Εξωπολιτικά -Πόλις, έθνος, κόσμος: Η εξωτερική πολιτική των αρχαίων Ελλήνων». Στη συζήτηση εξηγεί τη χρησιμότητα της μελέτης της «Εξωπολιτική»,, όπως ονομάζει την εξωτερική πολιτική των αρχαίων Ελλήνων και ιδίως στοχαστών, συγγραφέων και ρητόρων όπως ο Ηρόδοτος, ο Θουκυδίδης, ο Δημοσθένης και ο Ισοκράτης.  

Ορισμένες από τις σκέψεις τους μπορούν να έχουν εφαρμογή και στις σημερινές διεθνείς σχέσεις. Π.χ. ο Θουκυδίδης αναλύοντας τα αίτια του Πελοποννησιακού Πολέμου διαπίστωσε πως το βασικό αίτιο της σύγκρουσης ήταν ο φόβος που κυριάρχησε στην Σπάρτη (ηγέτιδα ως τότε δύναμη) για τυχόν άνοδο της δύναμης – επιρροής της Αθήνας σε επίπεδα μη ελεγχόμενα στο μέλλον. Αυτή η επισήμανση του Θουκυδίδη αποτυπώθηκε με τη σχετική θεωρία του Αμερικανού καθηγητή Graham Allison για την «Παγίδα του Θουκυδίδη», με την οποία εξηγούνται πολλές σύγχρονες κρίσεις, συμπεριλαμβανομένου του πολέμου στην Ουκρανία.  Ένα άλλο παράδειγμα είναι η περίπτωση του Ισοκράτη, ο οποίος με τους Λόγους του προσπάθησε να ενώσει τους Έλληνες, στην αρχή υπό την σκέπη της Αθηναϊκής ηγεμονίας και στη συνέχεια υπό τον Φίλιππο και τους Μακεδόνες.

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More