Ευρωπαϊκή Άμυνα και διατλαντικές σχέσεις στο μενού της άτυπης Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες

Η άτυπη συνάντηση των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες επικεντρώθηκε στην ευρωπαϊκή άμυνα, με τις συζητήσεις να εστιάζουν σε σε τρία κύρια θέματα: τις αμυντικές ικανότητες, τη χρηματοδότηση και τις συνεργασίες. 

Βρυξέλλες -Ανταπόκριση: Γιώργος Συριόπουλος

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν στην ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και στην αύξηση των δαπανών για την άμυνα, και υπογράμμισαν τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και ΝΑΤΟ για την εξασφάλιση της ασφάλειας στην περιοχή, ενώ αναφέρθηκαν και στις προκλήσεις που προκύπτουν από τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Η συνάντηση, ως άτυπη, δεν παρήγαγε “Συμπεράσματα”, ωστόσο τα αποτελέσματά της ήταν σημαντικά και παρατέθηκαν σε συνέντευξη Τύπου που έδωσαν αργά το βράδυ οι  επικεφαλής των Ευρωπαϊκών θεσμών.

Προτεραιότητα στις Αμυντικές Ικανότητες

Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα τόνισε την ανάγκη για την ανάπτυξη αμυντικών ικανοτήτων, εστιάζοντας σε κρίσιμα κενά που εντοπίστηκαν από τα κράτη μέλη της ΕΕ. Μια σημαντική προτεραιότητα είναι η αεροπορική και πυραυλική άμυνα, καθώς και η στρατιωτική κινητικότητα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση σκοπεύει να δημιουργήσει συνεργασίες με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας και το ΝΑΤΟ, προκειμένου να εστιάσει στους τομείς όπου μπορεί να προσφέρει προστιθέμενη αξία.

Επιπλέον, επισημάνθηκε η ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, ώστε να παραχθούν γρηγορότερα οι ικανότητες που απαιτούνται. Η νέα στρατηγική θα εποπτεύει την παραγωγή επικεντρώνοντας στην εγχώρια κατασκευή και την καινοτομία.

Δημόσια και Ιδιωτική Χρηματοδότηση

Η χρηματοδότηση παραμένει ένα κρίσιμο ζήτημα. Οι ηγέτες επισήμαναν την αύξηση στις αμυντικές δαπάνες κατά 30% μεταξύ 2021 και 2024, με τις 23 χώρες μέλη της ΕΕ να δαπανούν κατά μέσο όρο 2% του ΑΕΠ τους στην άμυνα. Ωστόσο, η Κομισιόν θα ερευνήσει νέες οικονομικές δυνατότητες που θα επιτρέψουν μεγαλύτερες εθνικές δαπάνες.

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έχει επεκτείνει τις δραστηριότητές της για στήριξη των αμυντικών βιομηχανιών, με στόχο την κινητοποίηση περισσότερων δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων. Οι ηγέτες συμφώνησαν ότι απαιτούνται περισσότερες κοινοτικές προσπάθειες και κοινές επενδύσεις για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας.

Συνεργασίες και Διεθνείς Σχέσεις

Η στρατηγική συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και του ΝΑΤΟ αναγνωρίστηκε, χωρίς παραφωνίες, ως κλειδί για τη διασφάλιση της διατλαντικής ασφάλειας. Οι ηγέτες επιβεβαίωσαν τη σημασία της συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο. 

Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, προσεκλήθη για πρώτη φορά σε συνεδρία των 27 μετά  Brexit και αποφασίστηκε μια σύνοδος κορυφής με τη γηραιά Αλβιώνα το Μάϊο.

Ο Αντόνιο Κόστα υπογράμμισε ότι, παρά τις διάφορες προκλήσεις, είναι επιτακτική ανάγκη οι χώρες να μιλούν ανοιχτά και να επιλύουν διαφορές. “Αυτή η δέσμευση για συνεργασία είναι κρίσιμη για την επίτευξη ενός σταθερού διεθνούς περιβάλλοντος”, είπε χαρακτηριστικά.

Αναφορικά με την Ουκρανία οι Ευρωπαίοι ηγέτες επανέλαβαν την αδιάκοπη δέσμευσή τους για την ασφάλεια της χώρας και υπογράμμισαν τη συνεχιζόμενη στήριξη προς την Ουκρανία, που ανέρχεται ήδη σε 134 δισεκατομμύρια ευρώ.

Η “άγνωστης έντασης” σχέση ΗΠΑ – ΕΕ

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επικεντρώθηκε στην ανάγκη ισχυρότερης συνεργασίας ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες καθώς και στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, ιδίως σε σχέση με τη ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε πως “η διατλαντική συνεργασία παραμένει θεμελιώδης για την προώθηση της ειρήνης, της ασφάλειας και της ευημερίας. Με τις νέες προκλήσεις και τις αυξανόμενες αβεβαιότητες, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να αναπτύξει ένα δυναμικό και εποικοδομητικό διάλογο με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό περιλαμβάνει την αναγνώριση των πιθανών προκλήσεων της σχέσης, με την ετοιμότητα να απαντήσουμε αποφασιστικά και στοχευμένα σε οποιαδήποτε άδικη ή αυθαίρετη ενέργεια”, τόνισε.

Η Πρόεδρος της Κομισιόν αναφέρθηκε επίσης στις πρόσφατες επιβαρύνσεις, όπως οι υψηλοί δασμοί που επιβλήθηκαν στον Καναδά και το Μεξικό, οι οποίοι αυξάνουν το κόστος για τις επιχειρήσεις, πλήττουν τους εργαζόμενους και τους καταναλωτές και δημιουργούν περιττή οικονομική αναστάτωση. Αυτές οι ενέργειες μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένο πληθωρισμό, και η ΕΕ υπογραμμίζει την ανάγκη για παραγωγικές συζητήσεις μεταξύ των εταίρων, ανέφερε.

Μία από τις βασικές προτεραιότητες της ΕΕ είναι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, σημείωσε η κ. Φον ντερ Λάιεν κάνοντας μνεία στην “Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας”, η οποί καθορίζει τη στρατηγική κατεύθυνση για την Ευρώπη στο πλαίσιο των επικείμενων προκλήσεων. Η ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας απαιτεί αύξηση των δημόσιων δαπανών και προτού φτάσουμε σε αυτήν την κατάσταση, όλοι οι συμμετέχοντες πρέπει να “κάνουν τη δουλειά τους” και να φέρουν αποτελέσματα, ανέφερε.

Τέλος, η κ. Φον Ντερ Λάιεν σημείωσε ότι “η ενίσχυση της συνεργασίας με το ΝΑΤΟ και τους μη ενωσιακούς εταίρους είναι επίσης ζωτικής σημασίας.” 

“Ευρωπαϊκή Άμυνα χωρίς τις ΗΠΑ δεν είναι εφικτή”, λέει ο Μάρκ Ρούττε

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούττε συμμετείχε και αυτός στην άτυπη συνάντηση των ηγετών της ΕΕ και τόνισε τη σημασία της συνεργασίας ΝΑΤΟ-ΕΕ, υπογραμμίζοντας τον ατλαντικό δεσμό ως τη βάση της ευρωπαϊκής ασφάλειας. 

Κάλεσε και τις δύο πλευρές να ενισχύσουν τη συνεργασία τους, τονίζοντας την ανάγκη να “προχωρήσουμε γρηγορότερα και πιο μακριά μαζί” απέναντι στις αυξανόμενες απειλές ασφάλειας. Ο Ρούττε επανέλαβε τη σημασία υποστήριξης της Ουκρανίας, σημειώνοντας πως η Ευρώπη πρέπει να ενισχύσει την στρατιωτική υποστήριξη και να δεσμευτεί μακροπρόθεσμα για την ανάκαμψη και την ανοικοδόμηση της χώρας. Επιπρόσθετα, καλωσόρισε τις προσπάθειες της ΕΕ για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας μέσω αύξησης των επενδύσεων, χαλάρωσης των κανονισμών, αντιμετώπισης του βιομηχανικού κατακερματισμού και διευκόλυνσης της στρατιωτικής κινητικότητας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Ολλανδός ΓΓ του ΝΑΤΟ, επισήμανε πως η Ευρώπη δεν πρέπει να δείχνει αδυναμία απέναντι στη Ρωσία, υποστήριξε την αύξηση των αμυντικών δαπανών και της παραγωγής αμυντικού υλικού, ιδιαίτερα από τη Γερμανία, και προειδοποίησε ενάντια στην υπόθεση ότι το ΝΑΤΟ μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τις ΗΠΑ, δηλώνοντας ότι “η ευρωπαϊκή άμυνα χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ δεν είναι εφικτή.”

Συναλλακτική εξωτερική πολιτική και από την ΕΕ, συνιστά η Κάγια Κάλλας

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να γίνει συναλλακτική στην εξωτερική της πολιτική και να απαιτήσει περισσότερο σεβασμό για τα δικά της συμφέροντα με αντάλλαγμα τις οικονομικές της προσφορές σε όλο τον κόσμο, δήλωσε η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ, για την εξωτερική πολιτική, Κάγια Κάλλας.

«Σε αυτή την ιστορική συγκυρία πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και να αποδεχτούμε ότι δεν μπορούμε να περιμένουμε από τους άλλους το ίδιο όπως κάνουμε με τα κράτη μέλη ή τους συμμάχους μας. Το ιστορικό και πολιτιστικό υπόβαθρο κάθε χώρας είναι διαφορετικό», ανέφερε σε ομιλία της προς τους ευρωπαίους διπλωμάτες.

«Πρέπει να σηκώσουμε πιο ψηλά την ευρωπαϊκή σημαία», είπε η κ. Κάλλας. «Είμαστε ο προβλέψιμος εταίρος, είμαστε ο αξιόπιστος εταίρος, αλλά συχνά θεωρούμαστε δεδομένοι. Και δεν πρέπει να [είμαστε]», πρόσθεσε και πρότεινε η ΕΕ να ενισχύσει τη διπλωματική δέσμευση στην Αφρική, όπου χώρες όπως η Τουρκία, η Ρωσία και η Κίνα εκμεταλλεύονται τα ευρωπαϊκά «παραθυράκια».

Ραντεβού το Μάρτιο για την Οικονομία και τον Ιούνιο για την Άμυνα

Απόσταγμα των συζητήσεων στο άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι η κοινή θέση πως ο διάλογος με τις Ηνωμένες Πολιτείες και η συνεργασία με το ΝΑΤΟ θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων. 

Στο αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται από την Κομισιόν μια “Λευκή Βίβλος” για την Άμυνα, και σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις αποφάσεις θα ληφθούν μετά και την εξέταση όλων των σεναρίων σχετικά με τις ανάγκες και τους τρόπους χρηματοδότησης στην τακτική Σύνοδο κορυφής του Ιουνίου. Στη Σύνοδο της 20ης και 21ης Μαρτίου οι ηγέτες θα εστιάσουν στην Οικονομία, με βάση την ανταγωνιστικότητα και την ενίσχυση της ευημερίας στα κράτη μέλη της Ένωσης.

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More