Επίθεση Ιράν: Συνεδριάζουν το πολεμικό συμβούλιο του Ισραήλ και το Συμβούλιο Ασφαλείας – Οι ΗΠΑ συγκαλούν τους G7

14 Απριλίου 2024

Με κομμένη την ανάσα παρακολουθεί η διεθνής κοινότητα, τις δραματικές εξελίξεις μετά την απόφαση του Ιράν να προχωρήσει τελικά στην επίθεση εναντίον του Ισραήλ. Πλέον τα βλέμματα είναι στραμμένα στο Ισραήλ και στον τρόπο που θα επιλέξει να απαντήσει. Ισραηλινοί αξιωματούχοι διαμηνύουν από την πρώτη στιγμή ότι θα υπάρξει απάντηση. Αυτό δημιουργεί ανησυχία ότι έχουμε περάσει ήδη στην επόμενη σελίδα, σε ότι αφορά τη διάχυση του πολέμου.

Στις 15:30 ξεκινάει η συνεδρίαση του πολεμικού συμβούλιου του Ισραήλ, το οποίο χαιρέτισε την Κυριακή την επιτυχημένη αντιαεροπορική του άμυνα μπροστά στην άνευ προηγουμένου επίθεση από το Ιράν, λέγοντας ότι η ίδια και οι σύμμαχοί της απέτρεψαν το 99% των περισσότερων από 300 drones και πυραύλων που εκτοξεύτηκαν προς την επικράτειά της. Ωστόσο, οι περιφερειακές εντάσεις παραμένουν υψηλές, εν μέσω φόβων για περαιτέρω κλιμάκωση σε περίπτωση πιθανής ισραηλινής αντεπίθεσης.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι θα συγκαλέσει συνεδρίαση της Ομάδας των Επτά προηγμένων δημοκρατιών την Κυριακή «για να συντονίσει μια ενιαία διπλωματική απάντηση στην θρασύτατη επίθεση του Ιράν». Η κυβέρνηση Μπάιντεν φαίνεται ότι δεν θέλει να εισέλθει σε μια ευρύτερη στρατιωτική σύγκρουση. Ανώτατος αξιωματούχος είπε ότι οι ΗΠΑ ενημέρωσαν το Ισραήλ ότι δεν σχεδιάζουν να χτυπήσουν το ίδιο το Ιράν.

Μέχρι το πρωί της Κυριακής, το Ιράν είπε ότι η επίθεση είχε τελειώσει και το Ισραήλ άνοιξε ξανά τον εναέριο χώρο του. Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν δηλώνει μάλιστα ότι η Ισλαμική Δημοκρατία δεν σκοπεύει να συνεχίσει τις “αμυντικές επιχειρήσεις“, αλλά θα προστατευθεί “από κάθε νέα επίθεση“.

Ωστόσο, ο πρόεδρος του Ιράν Εμπραχίμ Ραϊσί προειδοποίησε σήμερα ότι η αντίδραση της χώρας του θα είναι “πιο ισχυρή” σε περίπτωση που υπάρξει “απρόσεκτη συμπεριφορά” από το Ισραήλ, μετά την πρωτόγνωρη ιρανική επίθεση που έλαβε χώρα τη χθεσινή νύχτα. ΟΡαΐσι, ισχυρίστηκε ότι το Ιράν έδωσε ένα μάθημα στο Ισραήλ και προειδοποίησε ότι «οποιεσδήποτε νέες περιπέτειες ενάντια στα συμφέροντα του ιρανικού έθνους θα αντιμετωπιζόταν με μια πιο βαριά και λυπηρή απάντηση από την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν».

(Photo by LOUAI BESHARA / AFP)

Οι δύο εχθροί εμπλέκονται εδώ και χρόνια σε έναν σκιώδη πόλεμο που χαρακτηρίζεται από περιστατικά όπως το χτύπημα στη Δαμασκό. Αλλά η επίθεση της Κυριακής, η οποία “πυροδότησε” σειρήνες αεροπορικής επιδρομής σε ολόκληρο το Ισραήλ, αποτέλεσε την πρώτη φορά που το Ιράν εξαπέλυσε απευθείας στρατιωτική επίθεση στο Ισραήλ, παρά τις δεκαετίες εχθρότητας που χρονολογείται από την Ισλαμική Επανάσταση της χώρας του 1979.

Το Ισραήλ έχει καθιερώσει με τα χρόνια –συχνά με τη βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών– ένα πολυεπίπεδο δίκτυο αεράμυνας που περιλαμβάνει συστήματα ικανά να αναχαιτίσουν μια ποικιλία απειλών, συμπεριλαμβανομένων πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς, πυραύλων κρουζ, drones και πυραύλων μικρού βεληνεκούς. Αυτό το σύστημα, μαζί με τη συνεργασία με τις ΗΠΑ και άλλες δυνάμεις, βοήθησε να αποτραπεί μια πολύ πιο καταστροφική επίθεση σε μια εποχή που το Ισραήλ έχει ήδη βαλτώσει στον πόλεμό του εναντίον της Χαμάς στη Γάζα και συμμετέχει σε μάχες χαμηλού επιπέδου στο βόρειο τμήμα του.

Ισραηλινοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι επαίνεσαν την απάντηση στην αεροπορική επίθεση. «Το Ιράν εξαπέλυσε περισσότερες από 300 απειλές και το 99% αναχαιτίστηκε», δήλωσε ο αντιναύαρχος Ντάνιελ Χαγκάρι, εκπρόσωπος του Ισραηλινού στρατού. «Αυτό είναι επιτυχία». Ερωτηθείς εάν το Ισραήλ θα απαντούσε, ο Χαγκάρι είπε ότι η χώρα θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να προστατεύσει τους πολίτες της. Ο Χαγκάρι είπε ότι κανένα από τα drones και τους πύραυλους κρουζ δεν έφτασε στο Ισραήλ και ότι μόνο λίγοι από τους βαλλιστικούς πυραύλους πέρασαν. Είπε ότι από τους πυραύλους κρουζ, οι 25 καταρρίφθηκαν από την ισραηλινή αεροπορία.

Ο Χαγκάρι είπε ότι προκλήθηκαν μικρές ζημιές σε μια ισραηλινή αεροπορική βάση, αλλά είπε ότι εξακολουθεί να λειτουργεί. Οι διασώστες είπαν ότι ένα 7χρονο κορίτσι τραυματίστηκε σοβαρά στο νότιο Ισραήλ, προφανώς σε επίθεση με πυραύλους, αν και είπαν ότι η αστυνομία εξακολουθεί να ερευνά τις συνθήκες.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δημοσίευσε ένα σύντομο μήνυμα στο X, πρώην Twitter: «Καταλάβαμε. Μπλοκάραμε. Μαζί θα κερδίσουμε». Ο υπουργός Άμυνας Γιόαβ Γκαλάντ πανηγύρισε επίσης τα αποτελέσματα, ευχαριστώντας τις ΗΠΑ και άλλες χώρες για τη βοήθειά τους.

Το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι άνοιξε ξανά τον εναέριο χώρο του, χαλαρώνοντας έναν περιορισμό που είχε επιβάλει πριν από την επίθεση. Οι περισσότερες πτήσεις έχουν πάντως ακυρωθεί, ενώ ακυρώσεις πτήσεων ανακοίνωσε η Emirates, αλλά και πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες. Παράλληλα, τα σχολεία παρέμειναν κλειστά σε όλη τη χώρα και η κυκλοφορία την πρώτη ημέρα της ισραηλινής εβδομάδας δεν ήταν πυκνή, καθώς πολλοί άνθρωποι έμειναν στο σπίτι. Η γειτονική Ιορδανία άνοιξε και πάλι τον εναέριο χώρο της.

Ο στρατηγός Μοχάμεντ Χοσεΐν Μπαγκερί, ο αρχηγός του επιτελείου των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων, δήλωσε ότι η επιχείρηση τελείωσε, μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA. «Δεν έχουμε καμία πρόθεση να συνεχίσουμε την επιχείρηση εναντίον του Ισραήλ», φέρεται να είπε.

Ενώ η αναχαίτιση της ιρανικής επίθεσης θα μπορούσε να βοηθήσει στην αποκατάσταση της εικόνας του Ισραήλ, το τι θα κάνει στη συνέχεια θα παρακολουθείται στενά τόσο στην περιοχή όσο και στις δυτικές πρωτεύουσες. Στην Ουάσιγκτον, ο Μπάιντεν είπε ότι οι αμερικανικές δυνάμεις βοήθησαν το Ισραήλ να καταρρίψει «σχεδόν όλα» τα drones και τους πυραύλους και δεσμεύτηκε να συγκαλέσει συμμάχους για να αναπτύξουν μια ενιαία απάντηση.

Ο Μπάιντεν, ο οποίος είχε διακόψει τη διαμονή του το Σαββατοκύριακο στο παραθαλάσσιο σπίτι του στο Ντέλαγουερ για να συναντηθεί με την ομάδα εθνικής ασφάλειας στον Λευκό Οίκο το απόγευμα του Σαββάτου, μίλησε με τον Νετανιάχου αργότερα μέσα στην ημέρα. «Του είπα ότι το Ισραήλ επέδειξε μια αξιοσημείωτη ικανότητα να αμύνεται και να νικάει ακόμη και πρωτοφανείς επιθέσεις – στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα στους εχθρούς του ότι δεν μπορούν να απειλήσουν αποτελεσματικά την ασφάλεια του Ισραήλ», είπε ο Μπάιντεν.

(Photo by AFP)

Κατά τη διάρκεια της κλήσης, ο Μπάιντεν ενθάρρυνε το Ισραήλ και κατέστησε σαφές ότι οι ΗΠΑ δεν θα συμμετάσχουν σε καμία επιθετική ενέργεια κατά του Ιράν, σύμφωνα με υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος. Ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε ότι οι ΗΠΑ «δεν επιδιώκουν την κλιμάκωση».

Οι ΗΠΑ, μαζί με τους συμμάχους τους, έχουν στείλει απευθείας μηνύματα στην Τεχεράνη για να προειδοποιήσουν για περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης. Οι ηγέτες της G7 θα πραγματοποιήσουν τηλεδιάσκεψη την Κυριακή νωρίς το απόγευμα για να συζητήσουν τα ιρανικά χτυπήματα κατά του Ισραήλ, σύμφωνα με την Ιταλία, η οποία προεδρεύει της ομάδας των αναπτυγμένων χωρών. Έκτακτη σύγκλιση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ θα πραγματοποιηθεί στις 23:00 ώρα Ελλάδας.

Οι Φρουροί της Επανάστασης του Ιράν εξέδωσαν νέα απειλή κατά των ΗΠΑ: «Η τρομοκρατική κυβέρνηση των ΗΠΑ προειδοποιείται ότι οποιαδήποτε υποστήριξη ή συμμετοχή σε βλάβες των συμφερόντων του Ιράν θα ακολουθηθεί από αποφασιστική και λυπηρή απάντηση από τις ένοπλες δυνάμεις του Ιράν», ανέφερε μια δήλωση που μεταδόθηκε από το IRNA.

Οι διαπραγματεύσεις που ήταν σε εξέλιξη, με σκοπό την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός με αντάλλαγμα την απελευθέρωση των ομήρων, φάνηκε να πλήττονται την Κυριακή. Το γραφείο του Νετανιάχου είπε ότι η Χαμάς απέρριψε την τελευταία πρόταση για συμφωνία, η οποία είχε παρουσιαστεί στη Χαμάς πριν από μια εβδομάδα από τους μεσολαβητές του Κατάρ, της Αιγύπτου και των Ηνωμένων Πολιτειών.

Ένας αξιωματούχος της Χαμάς είπε ότι η οργάνωση θέλει μια «σαφή γραπτή δέσμευση» ότι το Ισραήλ θα αποσυρθεί από τη Λωρίδα της Γάζας κατά τη διάρκεια της δεύτερης συμφωνίας τριών φάσεων για την κατάπαυση του πυρός. Η συμφωνία που παρουσιάστηκε στις πλευρές ζητά μια εκεχειρία έξι εβδομάδων στη Γάζα, κατά την οποία η Χαμάς θα απελευθερώσει 40 από τους περισσότερους από 100 ομήρους που κρατά η ομάδα στον θύλακα με αντάλλαγμα 900 Παλαιστίνιους κρατούμενους από τις φυλακές του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων 100 που εκτίουν μακροχρόνιες ποινές για σοβαρά εγκλήματα.

Η Χαμάς χαιρέτισε την επίθεση του Ιράν, λέγοντας ότι ήταν «φυσικό δικαίωμα και άξια απάντηση» στο χτύπημα στη Συρία και προέτρεψε τις υποστηριζόμενες από το Ιράν ομάδες στην περιοχή να συνεχίσουν να υποστηρίζουν τη Χαμάς στον πόλεμο εναντίον του Ισραήλ. Σχεδόν αμέσως μετά το ξέσπασμα του πολέμου, η Χεζμπολάχ άρχισε να επιτίθεται στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ . Οι δύο πλευρές εμπλέκονται σε καθημερινές ανταλλαγές πυρών, ενώ ομάδες που υποστηρίζονται από το Ιράν στο Ιράκ, τη Συρία και την Υεμένη έχουν εκτοξεύσει ρουκέτες και πυραύλους προς το Ισραήλ.

Photo by AFPTV / AFP

Διεθνείς αντιδράσεις

Το ΝΑΤΟ “καταδικάζει την κλιμάκωση από το Ιράν“, το οποίο πραγματοποίησε μια πρωτόγνωρη επίθεση χθες, Σάββατο, κατά του Ισραήλ και “καλεί σε αυτοσυγκράτηση” ώστε “η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή να μην γίνει ανεξέλεγκτη“, δήλωσε σήμερα εκπρόσωπος της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.

«Kαταδικάζω έντονα την κατάφωρη και αδικαιολόγητη επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ», αναφέρει η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με ανάρτησή της στην πλατφόρμα Χ, καλώντας «το Ιράν και τους αντιπροσώπους του να σταματήσουν αμέσως αυτές τις επιθέσεις».

Έκτακτη τηλεδιάσκεψη των υπουργών εξωτερικών της ΕΕ συγκαλεί την ερχόμενη Τρίτη 16 Απριλίου, ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ. «Μετά τις ιρανικές επιθέσεις κατά του Ισραήλ, συγκάλεσα έκτακτη τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, την Τρίτη. Στόχος μας είναι να συμβάλουμε στην αποκλιμάκωση και την ασφάλεια της περιοχής» ανέφερε ο Ζοζέπ Μπορέλ στην πλατφόρμα Χ.

Ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς καταδίκασε έντονα την επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ. «Με αυτήν την ανεύθυνη και παντελώς αδικαιολόγητη επίθεση, το Ιράν ριψοκινδυνεύει την πρόκληση μιας πυρκαγιάς στην περιοχή. Σε αυτές τις δύσκολες ώρες η Γερμανία είναι στενά στο πλευρό του Ισραήλ. Τις περαιτέρω αντιδράσεις θα τις συζητήσουμε από κοινού με τους εταίρους της ομάδας G-7», αναφέρει γραπτό μήνυμα του καγκελάριου, μόλις πάτησε το πόδι του στην Κίνα.

Από πλευράς της η γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ διαπίστωσε ότι το Ιράν με στόχο την αποσταθεροποίηση της περιοχής είναι απομονωμένο και κάλεσε το καθεστώς της Τεχεράνης να αποφύγει άλλες επιθέσεις, «ακόμη και δι΄αντιπροσώπων».

Σε μήνυμά του στο Χ ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν αναφέρει: «Καταδικάζω με τον πιο έντονο τρόπο την άνευ προηγουμένου επίθεση που εξαπέλυσε το Ιράν εναντίον του Ισραήλ, η οποία απειλεί να αποσταθεροποιήσει την περιοχή. Εκφράζω την αλληλεγγύη μου στον ισραηλινό λαό και την προσήλωση της Γαλλίας στην ασφάλεια του Ισραήλ, στους εταίρους μας και στην περιφερειακή σταθερότητα. Η Γαλλία εργάζεται για την αποκλιμάκωση με τους εταίρους της και καλεί σε αυτοσυγκράτηση».

Η Μεγάλη Βρετανία αυτή τη στιγμή, μετά από μια μακρά νύχτα, όπως είχαν όλοι αυτοί που εμπλέκονται σε αυτή την κατάσταση, εργάζεται εντατικά για μια αποκλιμάκωση, αυτός είναι ο βασικός στόχος, αυτό μεταφέρει και η υπουργός Υγείας.

“Η Αμερική δεν θέλει έναν μεγάλο πόλεμο στη Μέση Ανατολή”, δήλωσε ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ στο Telegram. “Οι δολοφονίες στη Γάζα επιδεινώνουν τις προοπτικές του Μπάιντεν στις εκλογές και ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Ιράν θα εισήγαγε πρόσθετη αβεβαιότητα”.

Με την “ξεκάθαρη απερίφραστη καταδίκη” της Ελληνικής Kυβέρνησης και του ιδίου προσωπικά απέναντι στη χθεσινοβραδινή επίθεση του Ιράν προς το Ισραήλ, ξεκινά η κυριακάτικη ανάρτηση του Πρωθυπουργού με τον απολογισμό των εβδομαδιαίων κυβερνητικών δράσεων. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τονίζει χαρακτηριστικά ότι “πρόκειται για εξαιρετικά δυσάρεστες και πολύ ανησυχητικές εξελίξεις που πυροδοτούν μια νέα ανάφλεξη στην ευρύτερη γειτονιά μας και φυσικά στη Μέση Ανατολή. Το ΚΥΣΕΑ θα συνεδριάσει εκτάκτως το απόγευμα για να αξιολογήσουμε τα δεδομένα της κατάστασης και να δηλώσουμε με κάθε τρόπο τη στήριξή μας σε κάθε προσπάθεια εκτόνωσης της νέας έντασης“.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον ομόλογό του του Ιράν, Χοσείν Αμίρ Αμπντολαχιάν. Τουρκικές διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι ο Χακάν Φιντάν είπε στον Ιρανό υπουργό ότι η Τουρκία δεν επιθυμεί περαιτέρω κλιμάκωση στην περιοχή μετά τα αντίποινα του Ιράν κατά του Ισραήλ τη νύχτα της 13ης Απριλίου και ότι επιθυμεί «να σταματήσουν τα βήματα που θα αύξαναν την ένταση».

Ο πάπας Φραγκίσκος απηύθυνε σήμερα από την πλατεία του Αγίου Πέτρου “θερμή έκκληση” για να μην υπάρξει μεγαλύτερη πολεμική σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, μετά την επίθεση του Ιράν εναντίον του Ισραήλ.

Εξάλλου, στο ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών κλήθηκαν σήμερα οι πρεσβευτές της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας για να τους επιδοθεί διάβημα διαμαρτυρίας σε σχέση με τις δηλώσεις των αρχών των χωρών τους μετά τα ιρανικά πλήγματα εν είδει αντιποίνων που διεξήχθησαν τη χθεσινή νύχτα κατά του Ισραήλ.

Πώς θα μπορούσε το Ισραήλ να απαντήσει στην ιρανική επίθεση

Τον τρόπο που θα μπορούσε το Ισραήλ να απαντήσει στην ιρανική επίθεση απασχολεί τον πλανήτη που παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα τις εξελίξεις στη Μ. Ανατολή, με τον αναλυτή του BBC, Frank Gardner, να δίνει ένα πιθανό πλάνο. Οι πιο πιθανοί στόχοι θα είναι οι ιρανικές βάσεις που εκτόξευσαν αυτούς τους πυραύλους, εξηγεί ο ίδιος.

Το Ισραήλ ωστόσο, θα μπορούσε σύμφωνα με τον Frank Gardner, να αποφασίσει να προχωρήσει παραπέρα καινα χτυπήσει μεγάλες ιρανικές στρατιωτικές βάσεις και εκπαιδευτικά κέντρα του Σώματος των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν σε όλη τη χώρα, προκαλώντας ανθρώπινες απώλειες καθώς και υλικές ζημιές.

Το Ιράν τότε, αναμφίβολα, θα «απαντούσε» ξανά, όπως έχει δεσμευτεί να κάνει. Βρισκόμαστε τώρα στο «μεσαίο σκαλοπάτι», μιας πολύ επικίνδυνη κλιμάκωσης και οι κυβερνήσεις στη Μέση Ανατολή περιμένουν να δουν την έκταση και την δριμύτητα της απάντησης του Ισραήλ.