Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Ο τραγικός επίλογος του μικρασιατικού δράματος συνεχίζει να γράφεται με αίμα. Χιλιάδες Χριστιανοί, Έλληνες και Αρμένιοι, σφαγιάζονται. ‘’Η Σμύρνη απέραντον σφαγείον’’. Η πόλη ‘’εκάη διά να φωτίση τον θρίαμβον του Κεμάλ’’. Οι Συμμαχικές Δυνάμεις παρακολουθούν τις αγριότητες αμέτοχες. ‘’Η Ελληνική Κυβέρνησις πρόκειται να απευθυνθή εις τον πεπολιτισμένον κόσμον και να καταγγείλη την Τουρκικήν βαρβαρότητα’’, ενώ στο στόχαστρο του Κεμάλ φαίνεται ότι μπαίνουν Κωνσταντινούπολη και Θράκη…

ΑΘΗΝΑΙ

ΠΑΙΑΝ ΠΑΛΗΣ ΚΑΙ ΘΟΥΡΙΑ ΕΚΔΙΚΗΤΩΝ

«Η κυβέρνησις συγκινημένη ανθρωπίνως διά τα ολοκαυτώματα της Σμύρνης, φαίνεται ασυγκίνητος πολιτικώς. Φαίνεται ευχομένη σχεδόν αγριωτέραν την κεμαλικήν μανίαν, ίνα πληθυνομένου του αγγλικού θυμού διακόψη η μεγάλη και Χριστιανική Δύναμις τας υποχρεώσεις της από διετίας ανακωχής μετά της Τουρκίας και καταστή εμπόλεμος αυτής, ημών κερδαινόντων τα αγαθά τοιαύτης ρήξεως»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

ΕΙΣ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟΝ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

«Αλλά μετά την εκκένωσιν της Μικράς Ασίας γενομένην καθ’ όν τρόπον εγένετο, νέος κίνδυνος διά την ειρήνην εμφανίζεται εις τα Θρακικά σύνορα. Ο Τούρκος μεθυσθείς από την απροσδόκητον νίκην, ετοιμάζεται να μεταφέρη τον αγώνα εις τα ευρωπαϊκά εδάφη, τα οποία είχεν αναγκασθή να εγκαταλείψη μετά τον παγκόσμιον πόλεμον. […[ Η δημιουργία ακλονήτου μετώπου εν Θράκη θα επισπεύση την συνομολόγησιν της ειρήνης»

ΑΣΤΡΑΠΗ

ΕΙΣ ΤΗΝ ΘΡΑΚΗΝ

«Ο Κεμάλ απειλεί ότι θα καταλάβη την Κων/πολιν. Το εδήλωσεν απεριφράστως εις ξένους δημοσιογράφους. Το μαρτυρεί η ημερησία διαταγή του προς τον στρατόν του […] Το προσεπιβεβαιοί η ασυμφωνία των Συμμάχων και η ενίσχυσίς του παρά γνωστής Δυνάμεως. Είνε αβέβαιον αν εις προέλασιν του Τουρκικού στρατού προς την ουδετέραν ζώνην θ’ αντιταχθούν ενόπλως τα γαλλικά και ιταλικά στρατεύματα»

ΕΘΝΟΣ

ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΗΣ ΣΥΜΦΟΡΑΣ

«Τι πρέπει λοιπόν να γίνη; Θ’ αφήσωμεν τον Κεμάλ να εξοντώση και τον τελευταίον Έλληνα, τον περιελθόντα υπό τον ζυγόν της μαχαίρας του, καθ’ ύν στιγμήν εκατοντάδες χιλιάδων Οθωμανών εν Θράκη, εν Μακεδονία, εν Ηπείρω, ζουν ελεύθεροι και ευημερούν υπό την Ελληνικήν κυριαρχίαν; Θα περιορισθώμεν εις μίαν πλατωνικήν διαμαρτυρίαν προς τους Συμμάχους και προς τον ‘’πεπολιτισμένον’’ κόσμον και θα μείνωμεν με το καλόν μας όνομα, ως φορέων του πολιτισμού;»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

Ο ΤΡΑΓΙΚΟΣ ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ
ΝΑ ΜΗ ΣΥΝΕΧΙΣΟΥΝ ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ

«Αι περιστάσεις είνε δειναί, οι κίνδυνοι μεγάλοι, οι εχθροί πολλοί, φανεροί και κρύφιοι, η απειλουμένη συμφορά ανεπανόρθωτος, εάν η Κυβέρνησις δεν ενεργήση μετά ταχύτητος και αποφασιστικότητος. Ο ελληνικός λαός, συνεχόμενος εκ της καταπλήξεως, δεν θα επιτρέψη βεβαίως αναβολάς και ημίμετρα, και, εάν θέλη να ζήση, δεν θα επιτρέψη να εξακολουθήση παιζομένη εις βάρος αυτού και των τέκνων του, υπό των αναξίων αρχόντων του, η αναίσχυντος κωμωδία με την τραγικωτάτην αυτής λύσιν»

ΕΜΠΡΟΣ

ΕΣΦΑΓΗΣΑΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗΝ ΑΝΩ ΤΩΝ 100 ΧΙΛΙΑΔΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ
ΤΟ ΘΡΑΚΙΚΟΝ ΜΕΤΩΠΟΝ ΣΩΤΗΡΙΑ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Η ΣΜΥΡΝΗ ΑΠΕΡΑΝΤΟΝ ΣΦΑΓΕΙΟΝ !

120 ΧΙΛ. ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΑΡΜΕΝΙΩΝ ΕΣΦΑΓΗΣΑΝ – ΚΑΤ’ ΑΛΛΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΕΧΥΘΗ ΤΟ ΑΙΜΑ 400 ΧΙΛ. ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ – ΑΠΕΡΙΓΡΑΠΤΟΙ ΣΚΗΝΑΙ ΘΗΡΙΩΔΙΑΣ ΚΑΙ ΕΞΟΝΤΩΣΕΩΣ – ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΕΚΑΗΣΑΝ ΖΩΝΤΑΝΟΙ ΜΕΣΑ ΕΙΣ ΤΑΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

ΟΙ ΦΟΒΟΙ ΤΗΣ ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΡΡΑΞΕΩΣ ΕΠΙΤΕΙΝΟΝΤΑΙ ΣΟΒΑΡΩΣ
ΕΠΙΘΕΣΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΑΓΓΛΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ – ΔΙΑΤΙ ΑΦΗΚΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΝΕΥ ΧΡΗΜΑΤΩΝ
ΑΙ ΑΝΗΣΥΧΙΑΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ

«Απέναντι αυτών των ερωτημάτων οφείλει η Κυβέρνησις να δηλώση ρητώς και κατηγορηματικώς ότι είνε εις θέσιν να εξασφαλίση κατά παντός ΚΙΝΔΥΝΟΥ την Ελληνικήν Θράκην, να διαβεβαιώση ΥΠΕΥΘΥΝΩΣ ότι έλαβεν όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα, ότι στρατιωτικώς και διπλωματικώς είνε παρεσκευασμένη ΝΑ ΣΩΣΗ ΤΗΝ ΘΡΑΚΗΝ, ότι ουδένα αύτη διατρέχει κίνδυνον, και ότι ο Ελληνικός Λαός δύναται περί τούτου να μένη εντελώς ήσυχος. Εάν όμως δεν δύναται η Κυβέρνησις να δώση τοιαύτας διαβεβαιώσεις […] ΝΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΤΗΝ ΘΕΣΙΝ ΤΗΣ ΕΙΣ ΑΛΛΟΥΣ ΔΥΝΑΜΕΝΟΥΣ ΝΑ ΕΓΓΥΗΘΟΥΝ ΥΠΕΥΘΥΝΩΣ ΤΗΝ ΔΙΑΣΩΣΙΝ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ»

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

ΤΟ ΑΙΜΑ ΤΟΥ ΜΑΡΤΥΡΟΣ ΙΕΡΑΡΧΟΥ

«Αλλ’ αι ηρωϊκαί πράξεις των Ελλήνων κληρικών και τα υπέρ πατρίδος μαρτύρια αυτών ουδέποτε απέβησαν εις μάτην. Η λαϊκή καρδία θίγεται εις τα μυχιώτερά της εξ αυτών και το αίμα των ιερέων μας ρίπτει σποράν ενθαρρύνσεως και εμψυχώσεως του φρονήματός μας. Και την φοράν ταύτην εκ του αίματος του σεβασμίου κληρικού, του Μητροπολίτου Σμύρνης Χρυσοστόμου, του μαρτυρήσαντος διά την πατρίδα, θα μεταδοθή πνοή σθένους και ορμής εις τα στήθη του ελληνικού λαού»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

Ο ΣΜΥΡΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

«Και δεν έμεινε καρδία ασπάρακτος και ασυγκίνητος, όταν εγνώσθησαν ο θάνατος του νέου αυτού μάρτυρος, και αι λεπτομέρειαι των φρικαλέων βασάνων του, κατακρεουργηθέντος υπό του μαινομένου Τουρκικού όχλου»

ΠΑΤΡΙΣ

ΤΟ ΦΡΙΚΑΛΕΟΝ ΠΥΡΟΤΕΧΝΗΜΑ
Η ΣΜΥΡΝΗ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΛΕΟΝ

ΕΚΑΗ ΔΙΑ ΝΑ ΦΩΤΙΣΗ ΤΟΝ ΘΡΙΑΜΒΟΝ ΤΟΥ ΚΕΜΑΛ – ΑΣ ΚΛΑΥΣΩΜΕΝ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΑΦΕΙΣΑΝ ΣΜΥΡΝΗΝ

«Η Σμύρνη ανήκει από της χθές εις την Ιστορίαν! […] Ο φοβερός κατακτητής Μουσταφά Κεμάλ, θέλων να εορτάση την νίκην του με ένα μεγαλειώδες άγριον πυροτέχνημα, έθεσε πυρ εις την περικαλλή πόλιν. […] Άνδρες, γυναίκες, γέροι, παιδιά, νέοι, κορίτσια, πλούσιοι, πτωχοί, επιστήμονες, εργάται, όλοι στιβαγμένοι ο ένας πάνω στον άλλον. Και έχουν όλοι τα μάτια των καρφωμένα μακρυά στην άκρη του κόλπου μάτην αναμένοντες να διακρίνουν τον καπνόν του βαποριού που θάλθη να τους πάρη! Πολλοί πέφτουν στη θάλασσα προτιμώντες να πνιγούν μάλλον παρά να σφαγούν από τον Τούρκον!»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

ΔΙΑ ΤΗΝ ΘΡΑΚΗΝ ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΩΣ
Η ΣΜΥΡΝΗ ΕΚΑΗ

200.000 ΓΥΝΑΙΚΟΠΑΙΔΑ ΥΠΟ ΤΩΝ ΜΑΧΑΙΡΑΝ ΤΩΝ ΣΦΑΓΕΩΝ – ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΑΠΑΘΕΙΣ ΘΕΑΤΑΙ – ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ

«Με μεγάλην δυσφορίαν οι πρόσφυγες εκφράζονται κατά των Συμμάχων, οίτινες είνε απαθείς θεαταί της εκτυλισσομένης τραγωδίας. Οι Άγγλοι, κατά την αφήγησιν των ελθόντων προσφύγων, αδιαφορούν και δι’ αυτούς τους υπηκόους των. Οι Γάλλοι και οι Ιταλοί δεν δέχονται επί των πολεμικών παρά μόνον τους υπηκόους των, αδιαφορούντες διά την τύχην των Ελλήνων, Αρμενίων και λοιπών ξένων υπηκόων»

ΠΡΩΪΝΗ

ΑΣ ΔΕΧΘΩΜΕΝ ΟΤΙ ΑΠΟΤΕΛΟΥΜΕΝ ΕΘΝΟΣ ΟΠΕΡ ΕΧΕΙ ΜΕΓΑΛΗΝ ΑΠΟΣΤΟΛΗΝ

«Η επίσημος επιβεβαίωσις της μαρτυρικής σφαγής του Μητροπολίτου Σμύρνης Χρυσοστόμου και η διά του πυρός και του σιδήρου των Κεμαλικών ορδών καταστροφή της ωραίας Ελληνικής μεγαλουπόλεως της Ιωνίας επιβάλλει, νομίζομεν, εις ημάς έν αμεσώτατον καθήκον. […] ΕΚΔΙΚΗΣΙΣ, ΕΚΔΙΚΗΣΙΣ εις τα άγια θύματα των Τυράννων! Θάνατος εις την ΒΑΡΒΑΡΟΝ ΦΥΛΗΝ, την καταισχύνουσαν την ανθρωπότητα ολόκληρον»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ ΧΑΡΙΝ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

ΠΑΝΤΟΤΕ ΜΟΝΗ ΚΑΙ ΑΒΟΗΘΗΤΟΣ

«Τώρα ερωτάται πώς ο ταύτα γνωρίζων κ. Βενιζέλος, επανελθών εις την Ελλάδα μετά την υπογραφήν της Συνθήκης των Σεβρών, απεστράτευεν αντί να επιστρατεύη; Ήθελε να επιδεινώση την θέσιν της Ελλάδος επί τη προβλέψει αποτυχίας του κόμματός του εις τας εκλογάς ή ήθελε να εξαπατήση τον Ελληνικόν Λαόν, γεννών εις αυτόν την εντύπωσιν ότι εφθάσαμεν εις το τέρμα και επιτυγχάνων εις τας εκλογάς να προβή εις την γενικήν επιστράτευσιν; Αίνιγμα. Τούτο μόνον δεν είνε αίνιγμα. Ότι και άνευ της μεταβολής του καθεστώτος η Ελλάς θα εμάχετο μόνη και αβοήθητος»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΤΑ ΣΥΝΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ ΛΑΟΥ :

ΑΠΟΣΤΡΑΤΕΥΣΙΣ – ΓΕΝΙΚΗ ΑΜΝΗΣΤΙΑ – ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ – ΒΑΡΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΤΩΝ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ – Η ΓΗ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΧΩΡΙΚΟΥΣ – ΔΙΑΛΥΣΙΣ ΤΗΣ ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΕΩΣ – ΕΚΛΟΓΑΙ ΜΕ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑΝ – ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ – ΚΑΤΑΡΓΗΣΙΣ ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑΣ – ΑΜΕΣΟΣ ΑΠΟΦΥΛΑΚΙΣΙΣ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΤΑΞΕΩΣ

Λευκό –από τη λογοκρισία- το μεγαλύτερο μέρος της πρώτης σελίδας της εφημερίδας

ΣΚΡΙΠ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΥ ΕΦΕΣΟΥ ΔΙΑ ΤΑΣ ΣΦΑΓΑΣ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
ΑΙ ΠΛΑΝΑΙ ΤΩΝ ΣΥΜΜΑΧΩΝ – Η ΑΣΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

«Αλλά το Ελληνικόν ατύχημα αποστερεί την Ευρώπην του μόνου ισχυρού ερείσματος εναντίον της κοινής απειλής, ήν παρασκευάζει διά την Ευρώπην η ρωσσοτουρκική συνεργασία. […] Εν κεφαλαίω : Ποίαι είναι αι πλάναι, εις άς υπέπεσαν οι Σύμμαχοι; 1) Ο χαρακτήρ του κεμαλικού κινήματος. 2) Αι εγγυήσεις διά τας εθνικάς μειονότητας. 3) Ο τρόπος της λύσεως του Ανατολικού ζητήματος. Εις τας τρεις αυτάς κεφαλαιώδεις πλάνας ενυπάρχει πλήθος άλλο συναφών ζητημάτων»

ΣΦΑΙΡΑ

Η ΕΞΕΛΙΞΙΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ

«Αι ζυμώσεις περί την τελικήν λύσιν του Ανατολικού ζητήματος επακολουθούν ραγδαίαι κατόπιν της εκκενώσεως της Μικράς Ασίας υπό του στρατού μας και της απειλής του Κεμάλ. […] Αλλά η εύκολος νίκη του τον εμέθυσε τόσον, ώστε ευθύς αμέσως και μετά του συνήθους εις αυτόν ταρταρινισμού, εξεδήλωσε τας προθέσεις του και διά την Κωνσταντινούπολιν και διά τα Στενά και διά την Θράκην»

www.ertnews.gr

Διαβάστε περισσότερα… Read More